Πέμπτη 31 Μαρτίου 2011

Τα θεραπευτικά (και σε λίγο απαγορευμένα) βότανα του Ιπποκράτη.

1 Ιανουαρίου 2010

Τα θεραπευτικά (και σε λίγο απαγορευμένα) βότανα του Ιπποκράτη.

(Αυτά που σε λίγους μήνες πιθανόν η χρήση τους θα είναι απαγορευμένη σύμφωνα με οδηγία της Ε.Ε.!)

ΒΟΤΑΝΑ ΤΟΥ ΙΠΠΟΚΡΑΤΗ

Μάραθος
Χρήση σύμφωνα με τον Ιπποκράτη: Για τους πόνους της μήτρας και τη μητρορραγία. Θεωρείτο επίσης ότι βοηθά στη σύλληψη.
Σύγχρονη χρήση: Για τους πόνους των ματιών, την κυστίτιδα, τα αρθριτικά. Προφυλάσσει από τη γρίπη, το βήχα, τον κοκίτη, το άσθμα, τις στομαχικές διαταραχές, τη ναυτία και τους κοιλιακούς πόνους των παιδιών. Oι σπόροι του βοηθούν την πέψη των μωρών. O μάραθος θεωρείται ότι αυξάνει το γάλα στις θηλάζουσες μητέρες, ενώ χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό και τον αρωματισμό του στόματος, είναι ευεργετικός για τα μαλλιά και αντιρυτιδικός.
Μύθος: Oι αρχαίοι Έλληνες το έλεγαν «μάραθρον» και το θεωρούσαν σύμβολο επιτυχίας. Το όνομά του οφείλεται στο ότι φύτρωνε στο Μαραθώνα. O Πλίνιος το αναφέρει σε συνταγές του, ενώ πίστευε ότι τα φίδια έτρωγαν μάραθο για να αλλάζουν δέρμα. Το 10ο αιώνα συνδέθηκε με τη μαγεία, ενώ την περίοδο του Μεσαίωνα ταυτίστηκε με το αδυνάτισμα, γιατί πίστευαν ότι οι σπόροι του έκοβαν την όρεξη.

Μαντζουράνα
Χρήση σύμφωνα με τον Ιπποκράτη: Ως καθαρτικό.
Σύγχρονη χρήση: Ως αναλγητικό σε μυϊκούς πόνους, διαστρέμματα και νευραλγίες.
Μύθος: Στην αρχαία Ελλάδα στεφάνωναν με αυτό νιόπαντρα ζευγάρια ως σύμβολο ευτυχίας. Στην Κρήτη το φορούσαν οι ηγέτες ως σύμβολο τιμής. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε ως καρύκευμα, ρόφημα και θερμό επίδεμα για την ανακούφιση των μυϊκών πόνων. Oι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι αν ένα κορίτσι βάλει στο κρεβάτι της μαντζουράνα, η Αφροδίτη θα της αποκαλύψει το μελλοντικό της σύζυγο

Δάφνη
Χρήση σύμφωνα με τον Ιπποκράτη: Χρησιμοποιήθηκε σε καταστάσεις υστερίας και θεωρείτο ότι διευκολύνει τον τοκετό.
Σύγχρονη χρήση: ·Ως αφέψημα ή έγχυμα κατά των εντερικών προβλημάτων.
· Το αιθέριο έλαιό της είναι αντισηπτικό και μυκητοκτόνο, θεωρείται ισχυρό αναλγητικό και έχει σπασμολυτική δράση.
Μύθος: Στην Ελλάδα η δάφνη αναφέρεται ήδη από την εποχή του Oμήρου. Ήταν ιερό δέντρο, αφιερωμένο στο θεό Απόλλωνα. Πρώτα οι Έλληνες και έπειτα οι Ρωμαίοι συνήθιζαν να στεφανώνουν με κλαδιά δάφνης τους νικητές των αγώνων. Έτσι, ακόμα και σήμερα η δάφνη ταυτίζεται με τη δόξα, τη νίκη και την υπεροχή.

Μυρτιά
Χρήση σύμφωνα με τον Ιπποκράτη: Χρησιμοποιήθηκε για τις πλύσεις της ευαίσθητης περιοχής των γυναικών, ενώ ο χυμός από τα βρασμένα φύλλα της θεωρείτο ότι διευκόλυνε τον τοκετό.
Σύγχρονη χρήση: Χρησιμοποιείται στην περίπτωση πονόδοντου, συνιστάται για τη θεραπεία των φλεγμονών και των μολύνσεων του γαστρεντερικού συστήματος, ενώ το έλαιό της έχει αντισηπτικές ιδιότητες.
Μύθος: Η αρχαία Μύρτος ήταν αφιερωμένη στη θεά Αφροδίτη και αποτελούσε σύμβολο παρθενίας. Oι αρχαίοι Έλληνες φορούσαν μύρτινα στεφάνια στις διάφορες θυσίες.

Ιεροβότανο
Χρήση σύμφωνα με τον Ιπποκράτη: Κατά της στείρωσης.
Σύγχρονη χρήση: • Ως έγχυμα είναι εφιδρωτικό και διεγερτικό της λειτουργίας του συκωτιού, της πέψης και του ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ χρησιμοποιείται και για την αντιμετώπιση του πυρετού. Παράλληλα, συμβάλλει στην απορρόφηση τροφών από τον οργανισμό και θεωρείται κατάλληλο για την αντιμετώπιση του πονοκεφάλου, της εξάντλησης, του άγχους και της αϋπνίας. Πλύσεις με το έγχυμα συστήνονται για στοματικά έλκη και αδύναμα ούλα.
· Ως κατάπλασμα είναι κατάλληλο για μώλωπες, εξαρθρώσεις και τσιμπήματα εντόμων.

Μανδραγόρας
Χρήση σύμφωνα με τον Ιπποκράτη: Ως αναισθητικό και ισχυρό εμμηναγωγό. Το αφέψημα της ρίζας του θεωρήθηκε ιδανικό σε περιπτώσεις μανιοκατάθλιψης.
Σύγχρονη χρήση: •Έχει αναισθητική δράση, γι' αυτό και χρησιμοποιείται ως σύμβολο της αναισθησιολογίας. Λέγεται και καλάνθρωπος, επειδή το σχήμα της ρίζας του θυμίζει ανθρώπινη μορφή, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί και ως (ψυχότροπο) ναρκωτικό. Μάλιστα, πιστεύεται ότι σε μεγάλη δόση προκαλεί παράνοια.
· Ως κατάπλασμα, με τη χρήση των φύλλων και της ρίζας του, είναι αναλγητικό των ρευματικών και αρθριτικών πόνων.
· Ως αφέψημα, με τη χρήση της ρίζας του, βοηθά στην αντιμετώπιση δερματικών διαταραχών και ελκών.

Κέδρος
Χρήση σύμφωνα με τον Ιπποκράτη: Ως αναλγητικό μετά τον τοκετό και εναντίον της μητρορραγίας. Σύγχρονη χρήση: •Ως έγχυμα, είναι κατάλληλο για τις στομαχικές διαταραχές, τα κρυολογήματα και τη δυσμηνόρροια. Καταπραΰνει τα νεύρα και δρα κατά των κολικών και των προβλημάτων της ουροδόχου κύστεως. •Ως αφέψημα, βοηθά την πέψη, λειτουργεί ως διουρητικό, αιμοκαθαρτικό και τονωτικό όλων των λειτουργιών του οργανισμού. Εξωτερικά χρησιμοποιείται με πλύσεις ως απολυμαντικό και αντισηπτικό.
· Εντριβές με το χυμό των καρπών του ανακουφίζουν από τις ισχιαλγίες.

Φασκόμηλο
Χρήση σύμφωνα με τον Ιπποκράτη: Για πνευμονικά νοσήματα και ως αναλγητικό της μήτρας. Σύγχρονη χρήση:
•Ως έγχυμα, αποτελεί εξαιρετικό φάρμακο για το κρυολόγημα, τη λαρυγγίτιδα και την αμυγδαλίτιδα. Διεγείρει την πέψη, τονώνει το νευρικό σύστημα και σταματά την εφίδρωση. Βοηθά σε περιπτώσεις αμηνόρροιας και επώδυνης περιόδου. Oι κομπρέσες του ανακουφίζουν και επουλώνουν κοψίματα, τραύματα και πληγές, ενώ πλύσεις με το έγχυμα καταπολεμούν την πιτυρίδα.
· Ως αφέψημα, είναι διουρητικό και αποτοξινωτικό, που ενδείκνυται για τη θεραπεία της αρθρίτιδας.
• Το αιθέριο έλαιό του είναι αντισηπτικό, δρα κατά των βακτηρίων και των μυκήτων, ενώ σε χαμηλή δόση είναι διεγερτικό και αποτελεσματικό κατά της αρθρίτιδας.

Δυόσμος
Χρήση σύμφωνα με τον Ιπποκράτη: Ως καθαρτικό της μήτρας.
Σύγχρονη χρήση: •Ως έγχυμα, έχει δράση αντισπασμωδική, εφιδρωτική, καταπραϋντική, ηρεμιστική και χωνευτική, ενώ συστήνεται για ναυτία, δυσπεψία, ημικρανία, κολικό, πυρετό, σπασμούς, κράμπες και πέτρες στη χολή.
• Ως κατάπλασμα, ανακουφίζει από τους ρευματισμούς και τις νευραλγίες, ενώ δρα κατά ορισμένων δερματοπαθειών. Παράλληλα, μειώνει το πρήξιμο του στήθους κατά το θηλασμό.
• Ως αιθέριο έλαιο, χρησιμοποιείται με εντριβές για να ανακουφίσει από τον πονοκέφαλο, τον πυρετό και τους πόνους της περιόδου. Με εισπνοές, βοηθά στη ρινική αποσυμφόρηση και με πλύσεις δρα κατά των δερματικών φλεγμονών, της φαγούρας, των εγκαυμάτων και των τσιμπημάτων από κουνούπια.

Αγριοτριανταφυλλιά
Χρήση σύμφωνα με τον Ιπποκράτη: Ως κατάπλασμα στα οιδήματα και στις φλεγμονές και ως εμμηναγωγό. Σύγχρονη χρήση: •Το έγχυμα των πετάλων είναι διουρητικό και καταπραϋντικό των νεύρων, ωφέλιμο στην αντιμετώπιση της αϋπνίας, της δυσκοιλιότητας και της χρόνιας εντερίτιδας. Το έγχυμα από τα φύλλα του είναι φάρμακο για τη διάρροια και τις πέτρες στα νεφρά. Oι καρποί του θεωρείται ότι έχουν διουρητική, αναζωογονητική και βιταμινούχο δράση.
•Το αφέψημα των πετάλων είναι τονωτικό και καθαρτικό. Το αφέψημα από τους καρπούς βοηθά στην αντιμετώπιση της αϋπνίας και της εντερίτιδας, ενώ με εξωτερικές πλύσεις συμβάλλει στη θεραπεία οφθαλμολογικών φλεγμονών.

Ροδιά
Χρήση σύμφωνα με τον Ιπποκράτη: Ως αντιεμετικό και αιμοστατικό.
Σύγχρονη χρήση: · Ως αφέψημα με τη χρήση των ανθών του είναι τονωτικό και στυπτικό, ενώ με πλύσεις του στόματος δρα κατά της ουλίτιδας.
• O χυμός του ροδιού δίνεται σε περιπτώσεις πυρετού και προβλημάτων του ουροποιητικού συστήματος. Θεωρείται ότι έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες.

Πηγές :
«Τα φαρμακευτικά φυτά του Ιπποκράτη», Μανόλης Κιαπόκας, Κως 2007. «Συμβολικά φυτά των Oλυμπιακών Αγώνων», Ρίζου Α., Ριζοπούλου Σ., 2004, εκδόσεις Εστία. «Το αλφαβητάρι των βοτάνων», εκδόσεις Πορφύρα.

Πηγή ανάρτησης: ΒΙΣΑΛΤΗΣ

στα Λεπιανά κι όχι στα Κόχλια ο τάφος του Οδυσσέα


Χρόνια με βασάνιζε αυτό θέμα
Διαβάζοντας το βιβλίο του Μάρκου Γκιόλια "ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΥΡΥΤΑΝΩΝ"αλλά και του Θεοφάνη Μανιά "Τ άγνωστα μεγαλουργήματα των αρχαίων Ελλήνων"και παίρνοντας κάποιες συντεταγμένες και ευθείες,μετά βέβαια από χρόνιας έρευνας έφτασα στο ποθητό!
Κάλεσα την αρχαιολογική υπηρεσία,η οποία ανταποκρίθηκε άμεσα, μπορώ να πω,ανακαλύψαμε αρχαίο τάφο।Από το θολωτό του τάφου,κι από άλλα ευρήματα,ο τάφος είναι Μυκηναϊκός! Από τα λεγόμενα των αρχαιολόγων,αλλά κι από ένα τεράστιο τόξο,που βρέθηκε μέσα στον τάφο, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι του Οδυσσέα!
Πιθανολογούνταν ότι ο τάφος του Οδυσσέα μπορεί να είναι στα Κόχλια,αλλά με τις όλες ενδείξεις πιθανότατα ήμαστε κοντά! Υπάρχει ένδειξη για αρχαίο μαντείο το οποίο οι κάτοικοι χρησιμοποιούσαν για αλώνι,να αλωνίζουν τα σιτηρά τους!!!
Αλλά και στάνες που υπάρχουν δίπλα έχουν κίονες από αρχαίο ναό πιθανόν του Επικούρειου Απόλλωνα!!!Λόγω ότι το ιερό του βλέπει τον νότο!
Στην όλη ερεύνα,αλλά και τα μονοπάτια βοήθησε μόνιμος κάτοικος των Λεπιανών,ο οποίος από σεμνότητά δε θέλει ακόμα να προβάλουμε το όνομα του!!!
Σε ένα περίπου χρόνο θα ολοκληρωθεί η ὀλη εργασία,αρκεί βέβαια να βγάλει το ανάλογο κονδύλι το Υπουργείο Πολιτισμού।
ΥΓ। δεν μπορούμε να δώσουμε το ακριβές στίγμα του χώρου για προστασία από αρχαιοκάπηλους και η έρευνα έγινε με μεγάλη μυστικότητά

Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011

Η απάντηση του Πρωθυπουργού στην επιστολή του ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΟΥ ΠΑΛΜΟΥ


Η απάντηση του Πρωθυπουργού στην επιστολή του ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΟΥ ΠΑΛΜΟΥ

Την διαβεβαίωση του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, ότι για τα θέματα που τέθηκαν υπόψη του Γεωργίου Α. Παπανδρέου στην ανοιχτή επιστολή μας που δημοσιεύσαμε στο υπ. αριθμ. 441 φύλλο του ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΟΥ ΠΑΛΜΟΥ και αφορούν προβλήματα ζωτικής σημασίας του τόπου μας, έχουν ήδη ενημερωθεί τα αρμόδια Υπουργεία για να προβούν στα δέοντα, εκφράζει στην απαντητική επιστολή του, προς την Δ/ντρια της εφημερίδας μας, ο Προϊστάμενος της Μονάδας Διοίκησης και Οργάνωσης της Γενικής Γραμματείας του Πρωθυπουργού. Ο κ. Χρήστος Τζουτζουράκης ακόμη στην ίδια επιστολή ευχαριστεί την κ. Βάσω Φεγγούλη για την αποστολή του φύλλου της εφημερίδας μας, όπου δημοσιεύτηκε η επιστολή μας προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, ενώ εκφράζει και τις ευχαριστίες του για την ενημέρωση που έγινε δια της επιστολής στον Πρωθυπουργό.

Υπενθυμίζουμε ότι ο ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΟΣ ΠΑΛΜΟΣ στην ανοιχτή επιστολή του, ζητούσε από τον Έλληνα Πρωθυπουργό να δρομολογηθούν όλες εκείνες οι ενέργειες από την Κυβέρνηση, προκειμένου να υπάρξει ανάπτυξη στον τόπο, ένα τόπο από τους ωραιότερους στην Ελλάδα για να μπορέσουν έτσι να παραμείνουν οι Ευρυτάνες στη γενέθλια γη τους. Απευθυνόμενη στον κ. Παπανδρέου μεταξύ άλλων η Δ/ντρια του Ε.Π. Βάσω Φεγγούλη τόνισε στην επιστολή της: «Είναι πολύ δύσκολη η κατάσταση κ. Πρωθυπουργέ. Όλο αυτό το διάστημα, που είστε στην διακυβέρνηση του τόπου, στην Ευρυτανία, τα όποια δημόσια αναπτυξιακά έργα, σταμάτησαν, η οικοδομή τελείωσε, τα μικρά μαγαζάκια κλείνουν το ένα μετά το άλλο και στα μικρά χωριά του τόπου μας, ερημώνουν τα πάντα. Μας ξεχάσατε κ. Παπανδρέου και αυτό επιδεινώνει την ήδη τραγική κατάσταση»

Το γεγονός ότι σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, από την Γενική Γραμματεία του Πρωθυπουργού, λάβαμε απάντηση, με ευχαριστίες για την επιστολή και για την ενημέρωση που έγινε δι΄ αυτής στον κ. Παπανδρέου, αλλά και διαβεβαίωση ότι από το Γραφείο του Πρωθυπουργού έχει ήδη διαβιβαστεί η επιστολή στα αρμόδια Υπουργεία για τις περαιτέρω κινήσεις, είναι αφ΄ ενός μεν για μας, μια μεγάλη ικανοποίηση ότι η μικρή αλλά δυνατή φωνή μας έφτασε στα αφτιά του Πρωθυπουργού της χώρας, ο οποίος έδειξε ενδιαφέρον και ασχολήθηκε με τα ζητήματα που του θέσαμε και αφ΄ ετέρου, ότι μπορούμε να ελπίζουμε πως κάτι καλό μπορεί να βγει από αυτή μας την παρέμβαση. Εξάλλου αυτός είναι ο ρόλος των επαρχιακών Μέσων Ενημέρωσης και εμείς χρόνια τώρα, αυτό το λειτούργημα διακονούμε με μεράκι και περίσσια αγάπη για το συμφέρον του τόπου.

Τρίτη 29 Μαρτίου 2011

Αρχαία Προϊόντα με ονομασία προέλευσης

Αρχαία Προϊόντα με ονομασία προέλευσης

για το «Νational Geographic»

Στα 200 χρόνια από την εισβολή του Ξέρξη ένας γαστρονομικός πολιτισμός εκπληκτικής περιπλοκότητας αναπτύχθηκε στην Ελλάδα. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά αυτού του πολιτισμού ήταν και η παράδοση των τοπικών τροφών και κρασιών. Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός πως, καθώς η Ελλάδα αποκτούσε συνείδηση και γνώση των φαγητών της, οι τοπικές σπεσιαλιτέ και τα τοπικά επιτεύγματα ήρθαν στην επιφάνεια της συλλογικής γαστρονομικής συνείδησης.

Πελοπόννησος

Οι Έλληνες της Πελοποννήσου είχαν ασφαλώς τα δικά τους αγαπημένα φαγητά και κρασιά. Δυστυχώς όμως από τα κείμενά τους μας έχουν σωθεί ελάχιστα πράγματα. Οι μαρτυρίες που διαθέτουμε από συγγραφείς εκτός της χερσονήσου είναι, επομένως, αδύναμες. Γνωρίζουμε πάντως πως η Αρκαδία ήταν διάσημη για μια μάλλον αμφιβόλου ποιότητος γαστρονομική διάκριση, για το γεγονός δηλαδή ότι τα βελανίδια αποτελούσαν το βασικό είδος διατροφής των κατοίκων της.

Είναι βέβαιο πως υπήρχαν αμπέλια στον Φλιούντα κατά τους ύστερους κλασικούς χρόνους, όπως υπάρχουν και σήμερα: οι αμπελώνες αυτοί είναι οι γνωστοί αμπελώνες της Νεμέας. Οι γόγγροι της Σικυώνας πάλι είχαν κερδίσει τους επαίνους και άλλων συγγραφέων. Αλλά αν πάρουμε το έργο του Αρχέστρατου ως παράδειγμα, ανάμεσα στα εξήντα οκτώ τοπωνύμια που καλύπτουν τον γεωγραφικό χώρο μεταξύ Σικελίας και βόρειας Μαύρης Θάλασσας, όπως τα συναντούμε στα σωζόμενα αποσπάσματα, μόνον δύο είναι πελοποννησιακά. Γαστρονομικώς λοιπόν, αν κρίνουμε τουλάχιστον από τη σωζόμενη λογοτεχνία, η Πελοπόννησος δεν κατείχε περίοπτη θέση στον κλασικό κόσμο. Οχι μόνον οι Αρκάδες, αλλά και οι κοσμοπολίτες Κορίνθιοι ακόμη, δεν ετύγχανον ιδιαιτέρας γαστρονομικής φήμης. Παρ΄ όλο που ήταν η μητρόπολη των Συρακουσών, η Κόρινθος δεν αναφέρεται ούτε μία φορά στα αποσπάσματα του Αρχέστρατου. Στην αγορά τροφίμων της Κορίνθου κατά τον 4ο αιώνα, κατά τα λεγόμενα των Αθηναίων και παρά την ενδεχόμενη αντίφαση που μπορούμε να διακρίνουμε στα λόγια τους, οι ντόπιοι αναζητούσαν με πάθος τα ακριβά ξένα κρασιά, γιατί τα προτιμούσαν από τα δικά τους, παρ΄ όλο που η υπερβολική σπατάλη προκαλούσε την αστυνομική παρέμβαση και την τιμωρία. Για την υπόλοιπη Πελοπόννησο οι πληροφορίες μας είναι ελάχιστες. Η Τεγέα έψηνε το ψωμί της στη στάχτη, η Ηλιδα είχε τις τρούφες της, η Αρκαδία τη ρίγανή της, οι Κλεωνές και η Κόρινθος τα ραπανάκια τους.

Φτάνουμε τώρα στη Σπάρτη όπου, κατά τρόπον άκρως ενδεικτικό, οι μαρτυρίες που διαθέτουμε είναι σχετικά αντιφατικές. Στην αρχαιότητα κυκλοφορούσαν τα χειρότερα ανέκδοτα για το κακό φαγητό και την κακής ποιότητας φιλοξενία της Σπάρτης. Ο «μέλας ζωμός» ήταν θρυλικός.

Παρ΄ όλα αυτά, η Σπάρτη διέθετε συντεχνία κληρονομικών μαγείρων, υπάρχουν δε και κάποιες μαρτυρίες, που δεν είναι ευθέως γαστρονομικές και δεν χαρακτηρίζονται από τις συνήθεις κοινοτοπίες, σύμφωνα με τις οποίες οι μάγειροι αυτοί είχαν στη διάθεσή τους πολύ καλής ποιότητας προϊόντα (οι μαρτυρίες αυτές προέρχονται από εγχειρίδια κηπουρικής). Από τα κείμενα αυτά μαθαίνουμε πως διάφορες ποικιλίες μαρουλιών, αγγουριών, μήλων και σύκων είχαν πάρει την ονομασία τους από τη Λακωνία- και πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν μπορούμε να αναφέρουμε ούτε καν τέσσερα ανάλογα παραδείγματα από οποιαδήποτε άλλη ελληνική πόλη. Αν δεν λάβουμε υπόψη μας τις συγκεκριμένες πολιτικο-κοινωνικές συνθήκες της Σπάρτης, δεν είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι μια περιοχή που, όπως γνωρίζουμε, διέθετε καλές γεωργικές εκτάσεις τις οποίες εκμεταλλευόταν ένας μικρός αριθμός γαιοκτημόνων, ήταν προφανώς η πηγή πολλών εκλεκτών ποικιλιών. Για το σπαρτιατικό κρασί γίνονταν κάποια σχόλια κατά την αρχαϊκή περίοδο, αλλά κατά τον 4ο αιώνα το μόνο που βρίσκουμε είναι μια αναφορά, προφανώς ειρωνική, στο σπαρτιατικό ξίδι.

Αττική

Βορείως της Κορίνθου ακούμε επαίνους για τα μήλα (ή μάλλον τα ρόδια) της Σίδης και για τα σύκα των Μεγάρων. Ο βόρειος Σαρωνικός, που προστατευόταν από την Αίγινα, από τα Μέγαρα, περνώντας από την Ελευσίνα και τον Πειραιά, ως το Φάληρο, προσέφερε διάφορες θαλασσινές σπεσιαλιτέ, κυρίως τις μαρίδες και τα άλλα μικρά ψάρια που γίνονται τηγανητά. Κατά τον Χρύσιππο τον Σολέα, ο καλύτερος γαύρος ήταν της Αθήνας, αλλά οι ίδιοι οι Αθηναίοι δεν τον τιμούσαν όπως του άξιζε. Ο Αριστοτέλης διευκρινίζει πως ο καλύτερος γαύρος υπήρχε στη Σαλαμίνα, στον Μαραθώνα και στην περιοχή γύρω από το Θεμιστόκλειον. Η Αθήνα ήταν επίσης φημισμένη για το ψωμί φούρνου και τα γλυκά της αρτοσκευάσματα, που συχνά ήταν ποτισμένα με μέλι (αυτό το μέλι θα είχε φυσικά το άρωμα του θυμαριού του Υμηττού). Τα καλά σύκα προέρχονταν από την Αίγιλα της Αττικής.

Βοιωτία

Το καμάρι της Βοιωτίας, στον βαθμό τουλάχιστον που μπορούμε να εμπιστευθούμε τις αθηναϊκές πηγές, ήταν τα χέλια της Κωπαΐδας. Υπήρχαν επίσης οι βοιωτικές ποικιλίες ραπανιών και αγγουριών, καθώς και το βοιωτικό κριθάρι, που το εκτιμούσαν πολύ στην αρχαιότητα. Η Τανάγρα, όπως και η γειτονική Χαλκίδα, ήταν η πηγή μιας ράτσας κατοικίδιων πουλερικών. Η Ανθηδόνα, στην ακτή της Βοιωτίας, είχε «καλό κρασί και καλό φαΐ», ειδικά μάλιστα μπακαλιάρο. Ο χυλός από σιτάρι και το βοδινό κρέας ήταν τα χαρακτηριστικά προϊόντα της πλούσιας γεωργικής περιοχής της Θεσσαλίας. Οι νεροκολοκύθες της Μαγνησίας επαινούνταν πολύ κατά την αρχαιότητα, όπως άλλωστε και το κρασί της περιοχής. Κρασί άφθονο υπήρχε και στις γειτονικές περιοχές, αφού απέναντι από τις ακτές του Πηλίου βρίσκονται η Σκιάθος και η Πεπάρηθος.

Η Καλυδώνα, στη Βορειοδυτική Ελλάδα, και η Αμβρακία, στα βόρεια της Καλυδώνας, διέθεταν εκλεκτά ψάρια. Ανάμεσα στα Ιόνια νησιά, το κρασί της Λευκάδας είχε αρχίσει εκείνη περίπου την εποχή να γίνεται περιζήτητο.

Αιγαίο

Τα νησιά του Αιγαίου ήταν γνωστά για τα ψάρια τους και, επίσης, για τις ποικιλίες κηπευτικών τους. Η Εύβοια, το μεγαλύτερο νησί, ήταν προφανώς η πηγή των αχλαδιών, των μήλων και των κάστανων που έφταναν στην αθηναϊκή αγορά (ευβοϊκόν κάστανον ήταν άλλωστε η κοινή ονομασία των καστάνων). Υπήρχε μια χαλκιδική ποικιλία σύκων, που αργότερα καλλιεργήθηκε και στη δημοκρατική Ρώμη. Η Χαλκίδα, η Ερέτρια και η Κάρυστος, τρεις πόλεις της Εύβοιας, επαινούνται από τον Αρχέστρατο για τα ψάρια τους, όπως και η Δήλος και η Τήνος. Στη Σκύρο παραγόταν το εκλεκτότερο κατσικίσιο γάλα, έτσι τουλάχιστον έλεγε ο Πίνδαρος. Τα αμύγδαλα της Νάξου, το ναξιώτικο κρασί, τα σύκα της Πάρου και της Κιμώλου είχαν αξιόλογη φήμη. Η βασική καλλιεργούμενη ποικιλία κυδωνιών είχε πάρει το όνομά της από την Κυδωνία, στη βόρεια ακτή της Κρήτης, έτσι τουλάχιστον θεωρούσαν γενικώς οι Ελληνες. Υπήρχε επίσης μια κρητική ποικιλία κρεμμυδιών. Κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, η Κρήτη έγινε ο σημαντικότερος παραγωγός ιατρικών βοτάνων.

Μακεδονία

Μεταφερόμαστε τώρα στα βόρεια παράλια του Αιγαίου. Ο Αρχέστρατος γνώριζε τα ψάρια τριών πόλεων του Θερμαϊκού, το καλαμάρι του Δίου, το μιλιοκόπι της Πέλλας και τον γλαύκο της Ολύνθου. Η Μένδη, στη νότια Χαλκιδική, έδινε ένα πασίγνωστο και φημισμένο κρασί. Κρασί παρήγαν επίσης η Σκιώνη και η Τορώνη. Η Τορώνη μάλιστα διέθετε και μια ποικιλία καρχαρία που άρεσε ιδιαίτερα στον Αρχέστρατο. Στην ίδια περιοχή, υπήρχαν δύο ψάρια του γλυκού νερού. Το λαβράκι (ή κέφαλος) της λίμνης Βόλβης προσφερόταν ως θύμα σε μια «ετήσια θυσία, ετήσια ψαριά» από τους κατοίκους της περιοχής της Ολύνθου, οι οποίοι, με τον τρόπο αυτόν, προμηθεύονταν παστό ψάρι για όλο τον χρόνο. Τα χέλια του Στρυμόνα γίνονταν επίσης παστά.

Το μεγάλο νησί της Θάσου ήταν επίσης γνωστό για τα μπαρμπούνια, τις σκορπίνες και τα χταπόδια του, για το κριθάρι, τους ξηρούς καρπούς και μια ποικιλία ραδικιών που ονομάζονταν λειοθάσια ή θρακιώτικα. Μια ποικιλία κρεμμυδιών ήταν γνωστά ως κρεμμύδια της Σαμοθράκης. Η Τένεδος ήταν πηγή ρίγανης. Κατά μήκος των θρακικών ακτών, στα βόρεια και τα ανατολικά της Θάσου, μια σειρά από ελληνικές πόλεις καυχιόντουσαν για το καλό κρασί και το εκλεκτό τους ψάρι: τα Αβδηρα για τους κέφαλους και τις σουπιές τους, η Μαρώνεια για τις σουπιές της, η Ακανθος και ο Αίνος για τα μύδια και τις ύες.

Λέσβος

Τέλος, ερχόμαστε στα ανατολικά παράλια του Αιγαίου και στα μεγάλα νησιά της περιοχής. Η Λέσβος ήταν φημισμένη όχι μόνο για το κρασί της, αλλά και για τη σάλπα της Μυτιλήνης, τα χτένια της Μυτιλήνης και της Μήθυμνας, τις τρούφες της Μυτιλήνης και το κριθάρι της Ερεσού, «λευκότερο κα από το αιθερογεννημένο χιόνι. Αν οι θεοί τρώνε ψωμί (άλφιτα), εκεί πηγαίνει ο Ερμής και τους το αγοράζει» (Αρχέστρατος). Η διαβεβαίωση αυτή ταιριάζει και με τα νομίσματα της Ερεσού, που έφεραν μία κεφαλή Ερμού και ένα στάχυ κριθαριού.

Μαστίχα

Χίος

Η Χίος ήταν μια άλλη σημαντική οινοπαραγωγική περιοχή· επίσης εκεί είχε αναπτυχθεί μια από τις μεγάλες σχολές μαγειρικής παράδοσης. Αργότερα αποτελούσε πηγή καλών σαλιγκαριών. Η Χίος είχε, ήδη κατά την αρχαιότητα, μεγάλη φήμη για την εξαιρετική της μαστίχα, ενώ στο νησί αυτό βρίσκουμε και μια ποικιλία σύκων.

Απέναντι από τα στενά της Χίου βρίσκονταν οι μικρασιατικές πόλεις Τέως και Ερυθραί, και οι δύο φημισμένες για τα μπαρμπούνια τους, οι Ερυθρές δε και για το ψωμί τους, που ψηνόταν σε πήλινους φούρνους. Ο Αρχέστρατος είχε πολλά να πει για τα θαλασσινά της Εφέσου. Τα μύδια της τα συστήνει και ο διαιτολόγος συγγραφέας Δίφιλος ο Σίφνιος.

Ψάρεμα στην αρχαία Ελλάδα

Ο τόνος της Σάμου, ένα καρκινοειδές της Πάρου και τέσσερα ψάρια που μπορούσε κανείς να βρει στη Μίλητο συστήνονταν επίσης ενθέρμως. Η Μίλητος ήταν προφανώς γνωστή για τα ρεβίθια και το κάρδαμό της. Στο λιμάνι της Τειχιούσσας, κοντά στον φημισμένο ναό των Διδύμων, έβρισκε κανείς μπαρμπούνια. Γαρίδες υπήρχαν, μεταξύ άλλων προϊόντων, στην ιχθυαγορά της Ιασού. Ο Αρχέστρατος συνιστούσε επίσης τα χταπόδια της Καρίας. Η Αστυπάλαια ήταν αργότερα περήφανη για τα σαλιγκάρια της. Η Ικαρία, και αργότερα η Κως και η Κνίδος, ήταν γνωστές για τα κρασιά τους. Από την Κνίδο προερχόταν και μια ποικιλία κρεμμυδιών. Η Κως και η Κάλυδνα παρήγαν εξαίρετο μέλι. Και δεν είναι άσχετο με τα ζητήματα της γαστρονομίας το γεγονός πως στην Κω παράγονταν αρώματα από μαντζουράνα και κυδώνι, ενώ στη Ρόδο έφτιαχναν άρωμα από ζαφορά. Η Ρόδος ήταν σημαντικό νησί για τα θαλασσινά και μεγάλος εξαγωγέας σταφίδας και ξερών σύκων. Στην πρώιμη ελληνιστική περίοδο, το ροδίτικο κρασί έγινε καλύτερα γνωστό. Σύμφωνα με έναν μεταγενέστερο θρύλο, το ροδίτικο ήταν το ένα από τα δύο κρασιά στα οποία αναφέρθηκε ο Αριστοτέλης την ώρα του θανάτου του. Τα ξερά φρούτα της Ρόδου πρέπει πάντως, εν μέρει τουλάχιστον, να προέρχονταν από την απέναντι καρική ακτή, αφού η Καρία ήταν σημαντική πηγή ξερών σύκων (caricae) κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους.

Οι τοπικές γαστρονομικές παραδόσεις έφτασαν σε υψηλό σημείο ανάπτυξης κατά τον 5ο και τον 4ο αιώνα, ήταν όμως περιορισμένης διάδοσης. Τα πράγματα που αναζητούσαν οι Ελληνες εκτός των προϊόντων της ευρύτερης περιοχής τους, με εξαίρεση βεβαίως του σταριού, αυτής της βασικής τροφής την οποία εισήγαν κυρίως από τη Μαύρη Θάλασσα, τη Βόρεια Αφρική και τη Φοινίκη, και κάποιων πολύτιμων αρωματικών και μπαχαρικών, ήταν τελικά λίγα. Η αρχαία αυτή ελληνική γαστρονομική παράδοση έγινε τελικά μέρος της γαστρονομίας της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής Μεσογείου.

Πηγή: Το Βήμα, Dalby Andrew,

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=374597&dt=24%2F12%2F2010

Οι αλκαλικές τροφές είναι η βάση της υγείας. Ανανεώνουν τα κύτταρα μέσω του αίματος. Οι όξινες τροφές οξειδώνουν τους ιστούς και τα όργανα και οδηγούν





Οι αλκαλικές τροφές είναι η βάση της υγείας. Ανανεώνουν τα κύτταρα μέσω του αίματος. Οι όξινες τροφές οξειδώνουν τους ιστούς και τα όργανα και οδηγούν σε ασθένειες. Η ισορροπία είναι περίπου 80% αλκαλικό περιβάλλον και 20% όξινο

.

Ξέρετε ότι το κρέας, τα τυριά αλλά και κάποια φρούτα ή λαχανικά δημιουργούν όξινο περιβάλλον που επιβραδύνει το μεταβολισμό μας, μας απορροφά ενέργεια, μας αφήνει απροστάτευτους στις ασθένειες και μας προσθέτει κιλά; Κι όμως, νέες έρευνες δείχνουν ότι μπορούμε να αναστρέψουμε τις ζημιές αλλά και να χάσουμε εύκολα βάρος αν καταναλώνουμε περισσότερες τροφές από μια συγκεκριμένη ομάδα τροφίμων.

Όπως διευκρινίζει η δρ. Σίντι Ομάρα από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, πρέπει να αυξήσουμε κατά 75% στη διατροφή μας τις αλκαλικές και να περιορίσουμε στο 25% τις όξινες τροφές. Σύμφωνα με τη δρ. Ομάρα και την ερευνητική της ομάδα, κάθε τρόφιμο περιέχει και όξινα και αλκαλικά στοιχεία. Πολλά φρούτα έχουν ξινή γεύση, μα τα περισσότερα απ' αυτά βοηθούν στη δημιουργία αλκαλικής κατάστασης που ωφελεί.


Πώς δρουν οι όξινες τροφές

Όταν η διατροφή μας περιλαμβάνει πολλές τροφές που δημιουργούν όξινη κατάσταση, το επιπλέον οξύ μπορεί να οξειδώσει τους ιστούς και τα όργανα και να οδηγήσει σε ασθένειες. Μπορεί επίσης να αποτελέσει το αγαπημένο περιβάλλον για επιβλαβή βακτηρίδια και άλλους μικροοργανισμούς επιφέροντας βλάβες στους αδένες και τα όργανα. Ακόμα, αυτοί οι μικροοργανισμοί παρεμβάλλονται στη σωστή λειτουργία του συκωτιού και του θυρεοειδούς και καθυστερούν τη διαδικασία επεξεργασίας του λίπους. Το αποτέλεσμα είναι νωθρός μεταβολισμός και ακατανίκητη έλξη για φαγητό με επακόλουθο τα αυξημένα λιποκύτταρα και τα επιπλέον κιλά.


ΟΞΙΝΕΣ ΤΡΟΦΕΣ

Μοσχάρι, χοιρινό, ζαμπόν, αρνί, κοτόπουλο, εντόσθια, συκώτι, μπέικον, σολομός, πέστροφα, οστρακοειδή, ραφιναρισμένα λάδια, φιστίκια, κολοκυθόσποροι και ηλιόσποροι, όσπρια (φακές, ρεβίθια, φασόλια), πλιγούρι, δημητριακά ολικής αλέσεως (ζυμαρικά, ψωμί), τυρί, αβγά, μαργαρίνες, άσπρα σπαράγγια, αγκινάρες, μούρα, δαμάσκηνα (ωμά, ξηρά και χυμός), ζάχαρη, μέλι, καφές, κακάο, αλκοόλ, τσάι, αναψυκτικά, παγωτά.

ΑΛΚΑΛΙΚΕΣ ΤΡΟΦΕΣ

Μπρόκολο, παντζάρια, λαχανάκια Βρυξελλών, λάχανο, καρότα, κουνουπίδι, αγγούρι, σέλινο, μελιτζάνες, πράσινα φασολάκια, μπιζέλια, αρακάς, πιπεριές, μπάμιες, ραπανάκια, κολοκυθάκια, σπανάκι, μαρούλι, κινέζικο λάχανο, κρεμμύδια, ντομάτες, ανανάς, αβοκάντο, μήλα, μπανάνες, πορτοκάλια, καρπούζι, πεπόνι, φράουλες, κεράσια, σταφύλια, ροδάκινα, σύκα, ρύζι, πατάτες, αμύγδαλα, σκόρδο, αρωματικά χόρτα (άνηθος, μαϊντανός κτλ.), μπαχαρικά, λεμόνι, γάλα (ανήκει στα ουδέτερα έως ελαφρώς αλκαλικά τρόφιμα).


Πώς οι αλκαλικές τροφές διευκολύνουν την απώλεια κιλών

Τρώγοντας περισσότερες αλκαλικές τροφές, διατηρούμε την ισορροπία του σώματος μας περιορίζοντας το όξινο περιβάλλον. Έτσι, δεν υπάρχει ανάγκη να σχηματιστούν καινούρια λιποκύτταρα. Από τη στιγμή που το λίπος που έχουμε ήδη συσσωρεύσει δεν έχει να εξυπηρετήσει κάποιο σκοπό, κυριολεκτικά διαλύεται. Όταν επιτύχουμε τη σωστή ισορροπία (υπερίσχυση της αλκαλικής κατάστασης) στο σώμα μας, αυτό επανέρχεται φυσιολογικά στο κανονικό του βάρος μέσα σε λίγους μήνες. Σύμφωνα μ' αυτήν τη θεωρία οι αλκαλικές τροφές είναι τα δομικά υλικά για την καλή υγεία. Όταν εισέρχονται στο αίμα μας, αρχίζουν να ανανεώνουν κάθε κύτταρο του σώματος μας. Και μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα η επιθυμία μας για φαγητό θα μειωθεί και τα επίπεδα της ενέργειας μας θα αυξηθούν. Επιπλέον, θα διαπιστώσουμε αλλαγές και στον καθρέφτη: πιο απαλό και σφιχτό δέρμα, πιο λαμπερά μάτια.

http://www.diet4all.gr/alkaline_food.htm



Αλκαλικές και όξινες τροφές

Εξαιρετικά αλκαλικές τροφές / pH 8,5 - 9,0
pH 9,0: Λεμόνια (1), Καρπούζι (2).

pH 8,5: Αγαρ-Αγαρ (3), Ακτινίδιο, Ανανάς, Αντίδια, Αχλάδια γλυκά, Δαμάσκηνα Umeboshi, Κανταλούπε, Καγιέν (4), Λάιμ, Μαϊντανός (5), Μάνγκο, Νεροκάρδαμο, Passion fruit, Παπάγια, Πεπόνι, Σπαράγγι (6), Σταφύλια γλυκά, Σταφίδες ξανθές, Σύκα ξερά, Φύκια Κέλπ και Seaweeds, Χουρμάδες ξεροί, Χυμοί Φρούτων (7), Χυμοί Λαχανικών (8).

1. Εξαιρετικό για κρυολόγημα, βήχα, πόνο λαιμού, καούρα και πεπτικές διαταραχές.
2. Καλό για ετήσια νηστεία. Για αρκετές μέρες τρώτε καρπούζι, μασάτε και τρώτε επίσης τα κουκούτσια. Υπέρ αλκαλική τροφή.
3. Υποκατάστατο της ζελατίνης, πιο θρεπτικό.
4. Αναζωογονητικό, μη ερεθιστικό θεραπευτικό του σώματος. Καλό για το ενδοκρινολογικό.
5. Καθαρίζει τα νεφρά.
6. Ισχυρός μειωτής οξύτητας, αποτοξινώνει με προσωρινή οξύτητα των ούρων, επιφέροντας αλκαλικότητα μακροχρόνια.
7. Τα φυσικά σάκχαρα φέρνουν αλκαλικότητα. Πρόσθετη ζάχαρη κάνει τους χυμούς να σχηματίζουν οξέα.
8. Ανάλογα τα λαχανικά και τη γλυκύτητα.

Μέτρια αλκαλικές τροφές / pH 7,5 - 8,0

pH 8,0: Αλφάλφα (9), Αβοκάντο, Αλεύρι Αραρούτι (10), Αλάτι Θαλασσινό (με λαχανικά) (11), Αρακάς φρέσκος γλυκός, Αχλάδια (λιγότερο γλυκά), Βερίκοκα, Βότανα πράσινα, Γκουάβα, Γκρέιπφρουτ, Διόσπυρος, Καρότα, Κολοκύθα γλυκιά, Μαρούλι πράσινο, Μήλα γλυκά, Μούρα, Μπανάνες ώριμες, Νεκταρίνια, Ροδάκινα γλυκά, Σέλινο, Σκόρδο (12), Σπανάκι, Σταφύλια (λιγότερο γλυκά), Σταφίδες Κορινθιακές, Σύκα φρέσκα, Φραγκοστάφυλο, Χουρμάδες φρέσκοι.

pH 7,5: Αρακάς (λιγότερο γλυκός), Γογγύλι, Καλαμπόκι γλυκό φρέσκο, Κολοκύθα (λιγότερο γλυκιά), Κολοκύθα Squash (13), Κουκιά, Κουνουπίδι, Λάχανο, Μαρούλι (ανοιχτό πράσινο), Μήλα ξινά, Μηλόξυδο (14), Μπαμπού Φύτρα, Μπρόκολο, Ντάικον, Παντζάρι, Πατάτες με φλούδα, Πιπερόριζα (τζίντζερ-φρέσκια), Πιπεριά, Πορτοκάλι, Ροδάκινα (λιγότερο γλυκά), Σμέουρα, Σταφύλια (ξινά), Ταμάρι (15), Φασολάκια φρέσκα πράσινα, Φράουλες, Χαρούπια (16).

9. Πλούσια σε ένζυμα, άριστη ευπεψία.
10. Περιέχει υψηλό ασβέστιο. Υποκατάστατο του καλαμποκάλευρου.
11. Η περιεκτικότητα λαχανικών ανεβάζει την αλκαλικότητα.
12. Ανεβάζει τις τροφές οξύτητας pH 5,0 προς την αλκαλική κατεύθυνση.
13. Χειμερινή Κολοκύθα pH 7,5. Γλυκύτερη 8,0.
14. Ανόθευτο, μη παστεριωμένο βοηθάει το πεπτικό. 1 κουταλιά με μέλι και νερό πριν τα γεύματα.
15. Γνήσια ζυμωμένο για 1,5 χρόνο, αλλιώς pH 6,0.
16. Υποκατάστατο του κακάο, πλούσιο σε μεταλλικά στοιχεία.

Τροφές ελαφρώς αλκαλικές προς ουδέτερες / pH 7,0 - 7,5

pH 7,0-7,5: Αμύγδαλα (17), Αγγούρι, Αγκινάρα, Αλάτι Θαλασσινό (18), Αμάρανθος, Βύνη κριθαριού, Γιδίσιο γάλα & τυρόγαλο (άβραστο) (19), Ελαιόλαδο, Ελιές ώριμες (20), Καρύδα φρέσκια, Κάστανα (ξερά, ψημένα), Κεράσια, Κεχρί, Κινόα, Κολοκάσια, Κρεμμύδι, Κρόκοι αυγών (λίγο βραστοί), Λαχανάκια Βρυξελλών, Μανιτάρια, Μαγιά (διατροφικές νιφάδες), Μαγιονέζα (σπιτική), Μέλι ανεπεξέργαστο, Μελιτζάνα, Μίσο (πάστα σόγιας), Μοσχοκάρυδο, Μουστάρδα, Μπάμιες, Μπαχαρικά (21), Ντομάτες (γλυκές ή μέτρια γλυκές), Ξύδι ρυζιού, Πίκλες σπιτικές (22), Πράσο, Ραβέντι, Ρεπάνι, Σάλτσα σαλάτας, Σιρόπι Ρυζιού, Σόγια φασόλια ξερά, Σόγια γάλα & τυρί, Σουσάμι σπόροι (ολόκληροι) (23), Τόφου, Φυτρωμένα Σιτηρά (24), Ψωμί Εσσαίων (25).

17. Μουσκεύετε 12 ώρες και τα τρώτε ξεφλουδισμένα.
18. Περιέχει θαλάσσια μέταλλα. Ξηραμένο σε χαμηλές θερμοκρασίες.
19. Υψηλό νάτριο, για βοήθεια στην πέψη.
20. Ξεραμένες στον ήλιο, ωριμασμένες στο δένδρο, αλλιώς pH 6,0.
21. Κυμαίνονται μεταξύ pH 7,0 και 8,0.
22. Με θαλασσινό αλάτι και μηλόξυδο.
23. Υψηλά επίπεδα αφομοιώσιμου ασβεστίου. Καλύτεροι φρεσκοαλεσμένοι.
24. Υψηλότερη αλκαλικότητα και πιο εύπεπτα.
25. Τα φυτρωμένα σιτηρά είναι πιο αλκαλικά. Τα καλομασημένα σιτηρά γίνονται επίσης πιο αλκαλικά.

Ελαφρώς όξινες τροφές προς ουδέτερες / pH 6,5 - 7,0

pH 7,0-6,5: Ασπράδι αυγών, Βατόμουρα, Βούτυρο, Γάλα (ομογενοποιημένο) και επεξεργασμένα προϊόντα γάλακτος* (26), Γιδίσιο γάλα, Δαμάσκηνα φρέσκα & ξερά (27), Δημητριακά πρωινού (ανεπεξέργαστα με μέλι, φρούτα, σιρόπι σφενδάμου), Ελιές ξυδάτες, Έλαια (εκτός ελαιόλαδου), Καρύδια, Καρύδα ξερή, Κάσιους, Κριθάρι, Cranberries (27), Κράκερ σίκαλης, ρυζιού ή σίτου (ανεπεξέργαστα), Μακαντάμια και Μπραζίλ καρποί, Μαργαρίνη, Μέλι επεξεργασμένο, Μελάσα (οργανική αθειάφιστη) (28), Μοσχοκάρυδο, Μουστάρδα, Πίτουρο, Ποπ-κορν με βούτυρο (σκέτο), Σιρόπι κριθαριού, Σιρόπι Σφενδάμου (ανεπεξέργαστο), Σπόροι Κολοκύθας και Ηλίανθου, Τυριά (ελαφρά και λεπτά)(26), Πέκαν καρποί, Στάρι Σπελτ, Φακές, Φασόλια ξερά (29) (μουνγκ, ατζούκι, γκαρμπάνζο, πίντο, κίντνεϊ), Φιστίκια Αιγίνης, Φρουκτόζη, Ψωμί σίκαλης (οργανικό φυτρωμένο).

* Κρέμα (φρέσκια και άβραστη), Γάλα και Τυρόγαλα (αγελάδας), Γιαούρτι (σκέτο).

26. Τα γαλακτερά δημιουργούν βλέννες και είναι δύσπεπτα.
27. Περιέχουν όξινα βενζοϊκά οξέα.
28. Πολύ πλούσια σε σίδηρο.
29. Τα ξερά φασόλια φυτρωμένα είναι ουδέτερα (pH 7,0).

Μέτρια όξινες τροφές / pH 6,0 - 6,5

pH 6,0: Γιαούρτι (γλυκαμένο), Δημητριακά πρωινού (επεξεργασμένα), Κρέμα σιταριού, Κρασί (30), Μελάσα (θειαφισμένη), Οστρακόδερμα, Πίκλες (εμπορίου), Σιρόπι Σφενδάμου (επεξεργασμένο), Τροφές πλήρους σιταριού (31), Φρουτοχυμοί με ζάχαρη, Φύτρο σταριού, Ψάρια, Ψωμιά (εξευγενισμένα) από καλαμπόκι, βρώμη, ρύζι και σίκαλη.

pH 6,5: Αυγά ολόκληρα (καλά βρασμένα), Βρώμη, Γλυκά (με σπόρους & μέλι), Ζυμαρικά (πλήρη), Κέτσαπ, Μαγιονέζα, Μπανάνες (πράσινες), Πατάτες ξεφλουδισμένες, Ποπ-κορν (με αλάτι και βούτυρο), Ρύζι Μπασμάτι, Ρύζι αναποφλοίωτο, Σόγια σάλτσα (εμπορίου), Ταπιόκα, Τυριά (έντονα), Φαγόπυρο, Φιστίκι αράπικο, Ψωμί Σταρένιο (οργανικό φυτρωμένο), Ψωμιά καλαμποκιού και ρυζιού.

30. Καλής ποιότητας κόκκινο κρασί, μέχρι ένα ποτηράκι, καλό για το αίμα.
31. Το ανεπεξέργαστο σιτάρι είναι πιο αλκαλικό.

Εξαιρετικά όξινες τροφές / pH 5,0 - 5,5

pH 5,0: Τεχνητά γλυκαντικά.
pH 5,5: Αλεύρι άσπρο και σταρένιο (32), Αλάτι ιωδ. ραφιναρισμένο, Ανθρακούχα αναψυκτικά και ποτά (33), Βοδινό κρέας, Γαλοπούλα, Γλυκά και κέικ με άσπρο αλεύρι, Ελάφι, Ζάχαρη άσπρη (34), Ζάχαρη καφέ (35), Ζυμαρικά (άσπρα), Καραμέλες, Καφές (36), Κατσίκι, Κοτόπουλο, Κουνέλι, Κρέμα με άσπρη ζάχαρη, Λικέρ (37), Μαρμελάδες, Μπύρα(38), Ναρκωτικά, Ξύδι λευκό (επεξεργασμένο), Πρόβατο, Ρύζι άσπρο, Σιμιγδάλι, Σοκολάτα, Σταρένιο ψωμί, Τσάι μαύρο, Τσιγάρα, Χοιρινό.

32. Είναι λευκασμένα - δεν προσφέρουν τίποτα.
33. Απομυζούν τα μεταλλικά στοιχεία του οργανισμού.
34. Αποφεύγετέ τη. Διαταράσσει το μεταβολισμό.
35. Οι περισσότερες είναι άσπρη ζάχαρη με προσθήκη σκούρου σιροπιού.
36. Οργανικός, φρεσκοαλεσμένος - μέχρι pH 5,5.
37. Οι φθηνές μάρκες πέφτουν στο pH 5,0.
38. Καλής ποιότητας, καλοζυμωμένη μέχρι pH 5,5. Οι λίγο ζυμωμένες πέφτουν στο 5




ΑΘΛΙΟΙ!!!! ΕΙΣΤΕ ΜΟΝΟΙ ΣΑΣ ΖΩΑ!!!!!

Τρίτη, 23 Φεβρουαρίου 2010

ΑΘΛΙΟΙ!!!! ΕΙΣΤΕ ΜΟΝΟΙ ΣΑΣ ΖΩΑ!!!!!


ΑΘΛΙΟΙ!!!! ΣΥΜΠΑΤΡΙΩΤΕΣ ΜΑΣ ΠΡΟΤΙΜΟΥΝ ΤΙΣ ΖΩΟΤΡΟΦΕΣ ( ΦΥΡΑΜΑΤΑ ) ΓΙΑ ΜΕΡΙΚΑ ΕΥΡΩ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΜΗ ΝΟΙΑΖΟΝΤΑΣ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΤΟΝ ΙΔΙΟΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΟΥΣ ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΓΑΛΑ!!!!! ΟΤΑΝ ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕ ΒΟΣΚΟΤΟΠΙΑ!!!! Η ΚΑΝΩ ΛΑΘΟΣ;;;;;;;; (ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΟΥ ΛΕΕΙ ΧΩΡΙΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΟ ΚΡΕΑΣ) ΧΩΡΙΣ ΚΑΝΕΝΑΝ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΠΟΥΛΩΝΤΑΣ ΓΑΛΑ,ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ,ΤΥΡΙ!!! ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΕΑΣ
ΠΟΥ ΝΑ ΕΙΧΑΤΕ ΠΡΟΒΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ ΣΑΧΑΡΑ ΤΙ ΘΑ ΤΟΥΣ ΔΙΝΑΤΕ;;;;;;;;;;;;



Η παρασκευή ζωοτροφών συντελείται με ξέφρενους ρυθμούς για να μειωθεί το κόστος, κάτι που είναι μακροπρόθεσμα επικίνδυνο, οι έλεγχοι στην ποιότητα είναι ανεπαρκείς έως ανύπαρκτοι και υπάρχουν ανησυχητικές ενδείξεις για νοθεία
και κερδοσκοπία.

Το πρόβλημα των ζωοτροφών

Δημοσιογραφικές έρευνες απέδειξαν ότι όλο το σύστημα της οργανωμένης κτηνοτροφίας κινείται γύρω από την παρασκευή ζωοτροφών. Το κόστος των ζωοτροφών αποτελεί το 60% με 65% των εξόδων που έχουν τα εκτροφεία. Όσο λοιπόν πιο φτηνές είναι οι ζωοτροφές τόσο περισσότερο μπορούν να κρατηθούν χαμηλά οι τιμές του τελικού προϊόντος, του κρέατος στη συγκεκριμένη περίπτωση. Χάρη στα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας, οι υπολογιστές των εταιρειών που παρασκευάζουν ζωοτροφές «συνθέτουν» καθημερινά το κατάλληλο μείγμα. Κρατούν σταθερή την περιεκτικότητα σε πρωτείνες, λίπη, υδατάνθρακες και κυτταρίνη, χρησιμοποιώντας κάθε φορά τις φτηνότερες πρώτες ύλες της παγκόσμιας παραγωγής. Δεν μπαίνουν καν στον κόπο ν’ αλλάξουν την ετικέτα της συσκευασίας. Στην ουσία, οι πρώτες ύλες δε συμφέρει να επισημαίνονται με σαφήνεια, αφού έτσι τα κρέατα, το γάλα, το τυρί και τα αβγά που παράγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση μπορούν ν’ ανταγωνιστούν τα φτηνότερα προϊόντα των ανατολικών ευρωπαϊκών χωρών

Ύποπτο γάλα

Αν οι ζωοτροφές δεν ελέγχονται επαρκώς και είναι κακής ποιότητας, τότε τα προϊόντα της εντατικής κτηνοτροφίας, όπως το γάλα, και τα παράγωγά του, τα αβγά και το κρέας, δεν είναι και τόσο ασφαλή. Ας πάρουμε για παράδειγμα τα λεγόμενα «πρωτεϊνούχα άλευρα ζωικής προέλευσης». Απ’ αυτά αποτελείται το 10% της τροφής των πουλερικών, καθώς και το 30% της τροφής των ψαριών. Οι αγελάδες, που συνήθως παράγουν δεκαπέντε λίτρα γάλακτος ημερησίως, χάρη σ’ αυτές τις ουσίες παράγουν τώρα πια τριάντα ή ακόμα και πενήντα λίτρα γάλακτος.

Τα κρεατάλευρα

Δύο αμινοξέα που βρίσκονται στο γάλα, η μεθειονίνη και η λυσίνη, ευθύνονται για τη μεγάλη παραγωγικότητα των αγελάδων. Μέχρι πριν από τέσσερα χρόνια, η μεθειονίνη και η λυσίνη δίνοντας ως τροφή στα ζώα αυτά, ανακατεμένες με κρεατάλευρα. Όσο για τα συστατικά του κρεατάλευρου; Νεκρά ζώα, πηγμένο μείγμα αίματος, εντόσθια κ. α. που τεμαχίζονταν, ανακατεύονταν, βράζονταν και αφυδατώνονταν. Στην Αγγλία, τα άλευρα αυτά παρασκευάζονταν από «τρελά» πρόβατα, δηλαδή ζώα που έπασχαν από μεταδιδόμενη σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια, γνωστή ως scrapie. Η ασθένεια αυτή προκαλεί εκφυλισμό του εγκεφάλου, ο οποίος γεμίζει τρύπες και γίνεται σαν σφουγγάρι. Στα βοοειδή η ασθένεια εμφανίστηκε ως νόσος των «τρελών αγελάδων». Όπως ήταν επόμενο, πρώτα μολύνθηκαν οι άμεσοι καταναλωτές των κρεατάλευρων: τα βοοειδή. Στη συνέχεια η ασθένεια μεταδόθηκε στους έμμεσους καταναλωτές: τον άνθρωπο, που τράφηκε με μολυσμένο βοδινό κρέας. Η ανθρώπινη μορφή της νόσου των «τρελών αγελάδων» είναι η ασθένεια Κρόιτσφελντ-Γιάκομπ (CJD), η οποία στοίχισε τη ζωή σε 44 ανθρώπους στην Ευρώπη. Το 1995, η ΕΕ απαγόρευσε τη χορήγηση τέτοιων αλεύρων σε ζώα επιρρεπή στην ασθένεια και τα αντικατέστησε με ιχθυάλευρα που παράγονταν στην Ιταλία από επεξεργασμένα κατάλοιπα τόνου ή εισάγονταν από τη Βόρεια Ευρώπη και τη Νότια Αμερική. Συνέχισε όμως να εγκρίνει τη χρήση κρεαταλεύρων στην τροφή πουλερικών, ψαριών και χοίρων.

Εκατόμβη ποντικών

Τα ιχθυάλευρα κοστίζουν πέντε φορές περισσότερο από τα κρεατάλευρα. Γι’ αυτό αρκετοί παραγωγοί, προκειμένου να ρίξουν το κόστος, τα νοθεύουν με άλλες φθηνότερες αλλά εξαιρετικά επικίνδυνες ζωοτροφές. Στην Ελλάδα, έλεγχοι ουσιαστικοί και σε βάθος υπό την εποπτεία εξειδικευμένων επιστημόνων ουδέποτε έγιναν. Στη Μ.Βρετανία, παρόλο που η χρήση κρεατάλευρων απαγορεύτηκε ρητά, τα στοιχεία των αναλύσεων είναι πολύ ανησυχητικά. Το ένα στα έξι από τα δείγματα που ελέγχθηκαν, ποσοστό 15%, περιείχε κρεατάλευρα. Οι ειδικοί εξηγούν ότι μπορεί να οφείλεται σε τυχαίο γεγονός κατά τη διαδικασία παραγωγής, όπως, για παράδειγμα, από την ύπαρξη ποντικών μέσα στα μηχανήματα! Συνήθως όμως οφείλεται σε καθαρή νοθεία, όπως αποδείχθηκε από τους ελέγχους στις πρώτες ύλες των ιχθυαλεύρων. Φυσιολογικά θα έπρεπε ν’ απαγορευτούν και τα ιχθυάλευρα και να χρησιμοποιούνται μόνο φυτικές πρωτείνες, αναμεμειγμένες με μεθειονίνη και λυσίνη.

Ρεκόρ διοξίνης

Στο Βέλγιο δεν είχε αντιληφθεί κανείς το παραμικρό ακόμα κι όταν το επίπεδο της διοξίνης στις ζωοτροφές ήταν 1500 φορές πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια. Το καμπανάκι κινδύνου χτύπησε χάρη σ’ ένα τυχαίο γεγονός όταν απ’ αυτές τις απίστευτες ποσότητες διοξίνης τα αβγά δεν μπορούσαν να επωαστούν. Οι ουσίες στα λίπη των ζωοτροφών ελάχιστες φορές έγιναν αντικείμενο έρευνας. Μια απ’ αυτές έδειξε ότι η κατανάλωση κρέατος, γαλακτοκομικών και ψαριών, είναι μια από της πηγές μόλυνσης από μια μορφή διοξίνης, την PCB.

Οι κτηνοτρόφοι, προκειμένου ν’ αυξήσουν την ποσότητα των ζωοτροφών, χρησιμοποιούν και καολινικούς αργίλους -μαλακή λευκή άργιλος που χρησιμοποιείται στην παρασκευή πορσελάνης-, ο οποίος συνήθως είναι μολυσμένοι με διοξίνη.

Στις ζωοτροφές προστίθενται και φαρμακευτικές ουσίες που καταπολεμούν τις παρασιτικές ασθένειες των πουλερικών. Τα αντιβιοτικά, για παράδειγμα, ευνοούν την απορρόφηση των πρωτεϊνών και επιταχύνουν την ανάπτυξη. Τα μισά και πλέον αντιβιοτικά που καταναλώνονται παγκοσμίως προορίζονται για κτηνοτροφικές μονάδες

Πλημμελής υγιεινή

Φυσικά, οι κίνδυνοι για τους καταναλωτές δεν προέρχονται μόνο από τις ζωοτροφές. Το Μάιο του 1998, η ΕΕ επιθεώρησε σφαγεία στα οποία διαπιστώθηκαν σοβαρές και αξιόποινες παραλήψεις. «Η εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα υγιεινής ήταν ανύπαρκτη», τονίζουν στην έκθεσή τους οι Ευρωπαίοι κτηνίατροι. Σ’ ένα σφαγείο σφραγίστηκαν ακόμα και τα ψυγεία. Στις δύο από τις τέσσερις μονάδες, τα κρέατα ήταν γεμάτα περιττώματα! Ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο κινδύνου είναι τα φάρμακα, όπου κι εκεί οι έλεγχοι είναι ανεπαρκείς. Επιπλέον, τα φάρμακα αγοράζονται από τη μαύρη αγορά, ώστε να μη δηλώνεται σε κανένα επίσημο έγγραφο η χρήση τους. Ο εντοπισμός των χημικών και φαρμακευτικών ουσιών στο κρέας είναι εξαιρετικά δύσκολος. Στους στάβλους χρησιμοποιούν ευρέως το Λάσιξ, ένα διουρητικό χάρη στο οποίο πριν από τη σφαγή σβήνουν τα ίχνη από τα ενοχοποιητικά φάρμακα. Έτσι, τίποτα το ύποπτο δεν εντοπίζεται στους ελέγχους.

Δυσοίωνες ενδείξεις

Όπως συμβαίνει με τα αναβολικά στο χώρο του αθλητισμού, έτσι και στην κτηνοτροφική παραγωγή ο κατάλογος των απαγορευμένων ουσιών είναι αρκετά μακρύς. Έχουν καταγραφεί περίπου διακόσια αναβολικά: κορτιζονούχα ή ορμονούχα, φυσικά ή συνθετικά. Σήμερα όμως οι οργανισμοί που ασκούν έλεγχο μπορούν, δυστυχώς, να εντοπίσουν μόνο είκοσι απ’ αυτά. Εναπομένει λοιπόν σε όλους εμάς να επιλέγουμε με αυστηρά κριτήρια τα τρόφιμα που αγοράζουμε, επιδιώκοντας πάντα την ποιότητα για τη διατροφή τη δική μας και των παιδιών μας.


Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011

Αφιέρωμα στη μνήμη του Πρασιώτη βιολιστή Ζαβλάνη

Βασιλακακος Γιωργος [Αρβανιτικο]

το περιοδικό για την προβολή της Ευρυτανίας

το περιοδικό της περιοχής μας

Το τεχνητό φύλλο του ΜΙΤ καλύπτει προς το παρόν τις ανάγκες σε ηλεκτρικό ρεύμα ενός νοικοκυριού του Τρίτου Κόσμου.

Τεχνητά φύλλα φέρνουν το φως
Ερευνητές αναπτύσσουν τεχνητά φύλλα που «φωτοσυνθέτουν» ηλεκτρική ενέργεια
Τεχνητά φύλλα φέρνουν το φως
Το τεχνητό φύλλο του ΜΙΤ καλύπτει προς το παρόν τις ανάγκες σε ηλεκτρικό ρεύμα ενός νοικοκυριού του Τρίτου Κόσμου.

5Share
εκτύπωσημικρό μέγεθος μεγάλο μέγεθος

Βοστώνη

Ερευνητές του ΜΙΤ ανέπτυξαν ένα «τεχνητό φύλλο» που μιμείται τη λειτουργία της φωτοσύνθεσης στα φύλλα των δέντρων. Η συσκευή, ελπίζουν, θα αξιοποιεί τη λιακάδα πιο αποτελεσματικά από τα σημερινά φωτοβολταϊκά συστήματα.

«Εδώ και δεκαετίες, η ανάπτυξη ενός πρακτικού τεχνητού φύλλου είναι ένα από τα "Ιερά Δισκοπότηρα" της επιστήμης. Εμείς πιστεύουμε ότι τα καταφέραμε» υπερηφανεύεται ο καθηγητής Ντάνιελ Νοσέρα, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

Στη σημερινή του μορφή, το τεχνητό φύλλο μπορεί να καλύψει τις ανάγκες ενός νοικοκυριού στις αναπτυσσόμενες χώρες. Στο μέλλον, όμως, θα μπορούσε να γίνει ακόμα πιο αποδοτικό, ανέφεραν οι ερευνητές.

Η συσκευή του MIT, μικρή και λεπτή σαν τραπουλόχαρτο, παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Χημικής Εταιρείας.

Από τη χλωροφύλλη στο πυρίτιο


Στους χλωροπλάστες των φυτών (τα οργανίδια όπου συγκεντρώνεται η χλωροφύλλη) η ηλιακή ενέργεια αξιοποιείται για την παραγωγή σακχάρων, χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη διοξείδιο του άνθρακα και νερό. Ένα ενδιάμεσο στάδιο αυτής της διαδικασίας είναι η διάσπαση του νερού σε υδρογόνο και οξυγόνο.

Αυτό ακριβώς είναι το στάδιο που μιμείται το τεχνητό φύλλο του MIT: Η συσκευή επιπλέει σε ένα δοχείο με νερό και το διασπά σε υδρογόνο και οξυγόνο. Τα αέρια αυτά διοχετεύονται στη συνέχεια σε μια κυψέλη καυσίμου, όπου αντιδρούν ελεγχόμενα και μετατρέπονται εκ νέου σε νερό, παράγοντας ταυτόχρονα ηλεκτρική ενέργεια.

Ο Δρ Νοσέρα επισημαίνει ότι η εφεύρεση της ομάδας του δεν είναι το πρώτο τεχνητό φύλλο. Μια αντίστοιχη συσκευή είχε παρουσιαστεί πριν από μια δεκαετία στο αμερικανικό Εθνικό Εργαστήριο Ανανεώσιμης Ενέργειας. Δεν μπορούσε όμως να χρησιμοποιηθεί σε μεγάλη κλίμακα, καθώς ήταν κατασκευασμένη από σπάνια και ακριβά υλικά και είχε διάρκεια ζωής μόλις μια μέρα.

Το νέο τεχνητό φύλλο είναι αντίθετα σταθερό και φτηνό. Το κλειδί για την ανάπτυξή του ήταν η ανακάλυψη φθηνών καταλυτών με νικέλιο και κοβάλτιο, οι οποίοι διασπούν εύκολα τα μόρια νερού χωρίς να αλλοιώνονται ή να χάνουν τη δραστικότητά τους.

Τοποθετημένοι με ακρίβεια πάνω σε μια βάση από πυρίτιο, ανάμεσα σε μικροσκοπικά ηλεκτρονικά κυκλώματα, οι καταλύτες αυτοί είναι ήδη «δέκα φορές πιο αποδοτικοί από τη φωτοσύνθεση» υποστηρίζει η ερευνητική ομάδα.

«Η φύση λειτουργεί με φωτοσύνθεση» σχολιάζει ο Δρ Νοσέρα. «Πιστεύω ότι ο κόσμος του μέλλοντος θα λειτουργεί με φωτοσύνθεση σε τεχνητά φύλλα» προβλέπει.

Ο καθηγητής του MIT μπορεί κάλλιστα να έχει δίκιο. Πρόσφατα, εξάλλου, υπέγραψε συμφωνία με τον ινδικό όμιλο Tata, με στόχο τη δημιουργία ενός εμπορικού συστήματος με τεχνητά φύλλα σε διάστημα ενάμισι χρόνου.

Newsroom ΔΟΛ

πρόταση βιβλίου

Γέφυρα Κοράκου

Σε αυτή τη φωτογραφία:

Η ΓΕΦΥΡΑ ΚΟΡΑΚΟΥ

Η γέφυρα Κοράκου

Ένα άλλο ιστορικό μνημείο που βρίσκεται στην περιοχή των Πηγών Άρτας, με μέγιστη ιστορική και πολιτιστική σημασία, είναι η γέφυρα Κοράκου. Πολύπλευρες και αξιόπιστες πληροφορίες για το ιστορικό αυτό γεφύρι υπάρχουν σε ένα ευρύ φάσμα της ελληνικής βιβλιογραφίας, τις περισσότερες όμως μας δίνει ο πολυγραφότατος Σπύρος Μαντάς στο βιβλίο του «Τα ηπειρώτικα γεφύρια»:

Για τον ταξιδιώτη της εποχής, το πέρασμα από την Ήπειρο στη Θεσσαλία (και το αντίστροφο) υπήρξε πάντα μια μεγάλη περιπέτεια. Εκτός από τα ψηλά απότομα βουνά και την αγριότητα των Αγράφων είχε να αντιμετωπίσει και τον Αχελώο, τον μεγαλύτερο μέσα στο ελληνικό έδαφος ποταμό. Δεκάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να τον διασχίσουν, ενώ ένα σωρό μύθοι, πολλοί απ' τους οποίους έρχονται από τα αρχαία ακόμα χρόνια, δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να τονίζουν περισσότερο τις επικίνδυνες «ιδιοτροπίες» του.

Παλιά φωτογραφία της Γέφυρας ΚοράκουΈνα από τα λίγα γεφύρια που τούτο το ποτάμι ανέχτηκε να το «ζεύξουν» ήταν και το γεφύρι του Κοράκου, το μεγαλύτερο μονότοξο σε όλη την Ήπειρο. Χρειάστηκε να σηκωθεί η καμάρα του 25 ολόκληρα μέτρα πάνω από τα νερά και να ανοιχτεί στα 45, για να μπορέσει έτσι να ενώσει το Πετρωτό (Λιάσκοβο) της Θεσσαλίας με τις Πηγές (Βρεστενίτσα) της Άρτας, αποκαθιστώντας ταυτόχρονα την επικοινωνία και δεκάδων άλλων χωριών της περιοχής. Μάλιστα οι γύρω κάτοικοι ήταν τόσο δεμένοι μαζί του, ώστε σήμερα, περισσότερο από 50 χρόνια μετά την καταστροφή του, να συνεχίζουν να αναφέρονται σε αυτό, και να διηγούνται τους παράξενους θρύλους του.

Το έχτισε το 1514 με 1515, σ' ένα φοβερό βραχοστένωμα του ποταμού, ο αρχιεπίσκοπος Λάρισας Βησσαρίωνας. Που λέγεται ότι για να εξοικονομήσει τα απαραίτητα για την κατασκευή του χρήματα, αναγκάστηκε να περιοδεύσει τα Βαλκάνια από άκρη σε άκρη. Από ένα παλιό, σχεδόν κατεστραμμένο χειρόγραφο που βρήκε κάποιος δάσκαλος της περιοχής, μπορέσαμε να μάθουμε και τη συνέχεια της ιστορίας.

Όταν επέστρεψε ο Άγιος Βησσαρίωνας στη γέφυρα του Κοράκου βρήκε τους κτίστες στο σημείο που θα έκλειναν το τόξο της γέφυρας. Κατά σατανική σύμπτωση την ημέρα εκείνη έγινε τρομερός σεισμός και η γέφυρα γκρεμίστηκε συθέμελα. Ο πρωτομάστορας απογοητεύτηκε αλλά του Αγίου Βησσαρίωνα η πίστη δεν κλονίστηκε, «ο διάβολος έκαμε τη δουλειά του δια να μας κουράσει περισσότερο» είπε. Πλήρωσε στη συνέχεια τους μαστόρους και τους συνέστησε να ξεκινήσουν και πάλι το κτίσιμο από τα θεμέλια. Οι κτίστες όμως ήταν διστακτικοί, γιατί αμφέβαλαν αν υπήρχαν χρήματα για να πληρωθεί το έργο από την αρχή. Και τότε ο Άγιος που αντιλήφθηκε που οφείλονταν οι δισταγμοί τους, έβγαλε από την τσέπη του μια χούφτα χρυσά νομίσματα και τα πέταξε στην κοίτη του ποταμού. Αυτό ήταν όλο και το έργο ξανάρχισε, ξανάρχισε όμως και ο πονοκέφαλος του Αγίου, ο οποίος δεν είχε ούτε μια δεκάρα πέρα απ' όσα σκόρπισε στο ποτάμι. Καινούργιο ταξίδι επιχειρεί ο Άγιος στην Ουκρανία και Τσεχοσλοβακία αυτή τη φορά και ύστερα από μερικούς μήνες περιοδεία ξαναγυρίζει στο γεφύρι.

Ήταν τώρα τελειωμένο το έργο και αμέσως όρισε μέρα για τα εγκαίνια στα οποία μαζεύτηκε πλήθος κόσμου από τα γύρω χωριά. Και ο Άγιος αφού πλήρωσε τους μαστόρους παρουσία του πλήθους στάθηκε στο μέσο του τόξου της γέφυρας, έψαλε τον αγιασμό, κι έριξε τον σταυρό στο ποτάμι. Στο λόγο που εκφώνησε εκείνη την ώρα απευθύνθηκε ιδιαίτερα προς τους κατοίκους των Πηγών (Βρεστενίτσης) Άρτας που ήταν οι πλησιέστεροι στο γεφύρι και τους είπε: «Πάντοτε να προσέχετε το γεφύρι, να επιδιορθώνετε τη φθορά του. Καθόλου δεν θέλω από τα έσοδα της εκκλησίας σας στη Μητρόπολη μου. Πάντοτε θα είμαι κοντά σας και θα σας προστατεύω...»

Προέλευση της ονομασίας της γέφυρας

Αλλά μεγάλο ενδιαφέρον κρύβει και η ονομασία τούτου του γεφυριού. Ο πάντα παρατηρητικός Λαμπρίδης γράφει πως «ονομάσθη δ' ούτος εκ του από το μέσο ταύτης κρεμασμένου σιδηρού κόρακος» ενώ ο Σεραφείμ Ξενόπουλος πιστεύει ότι : «... εστηριμένη ούσα παράδοξος επί δυο βουνών, εν τω μέσω των οποίων ο μέγιστος της Ελλάδος ποταμός Αχελώος, καλείται του Κοράκου, διότι ως λέγεται ο διερχόμενος αυτήν φαίνεται ένεκα υπερβολικού ύψους αυτής, ως τι κόραξ κάτωθεν...». Και με τις δυο όμως αυτές γνώμες φαίνεται να διαφωνεί η παράδοση εντελώς. Του Λαμπρίδη την απορρίπτει, του Ξενόπουλου την «προεκτείνει» προτείνοντας τις δικές της διαφορετικές εξηγήσεις.

Ρίχνοντας ο Άγιος Βησσαρίωνας τον σταυρό στο ποτάμι, υποστηρίζει η πρώτη εκδοχή, θέλησε να μάθει πως φαινόταν ανεβασμένος πάνω στην τεράστια καμάρα. «Σαν κόρακας δέσποτα», απάντησε γελώντας το πλήθος (κατά άλλη εκδοχή ο πρωτομάστορας), που έχοντας καλύψει τους γύρω χώρους παρακολουθούσε την τελετή με ενθουσιασμό. «Αϊ, γεφύρι του Κόρακα ας είναι τότε το όνομά του» αποφάσισε και ο μητροπολίτης.

Υπάρχει όμως και μια διαφορετική εξήγηση: Όταν τελείωσε λέει το γεφύρι, όλα τα ξύλα που είχαν χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή του (σκαλωσιές, υποστηρίγματα, κρεβάτια, καλούπια), πήραν από άγνωστη αιτία φωτιά, προτού ακόμα προλάβουν οι μάστορες να τα απομακρύνουν. Αποτέλεσμα ήταν ο πολύς καπνός να το καταμαυρίσει και έτσι σιγά-σιγά να του κολλήσουν και το παράξενο όνομα.

Τέλος μια τρίτη ιστορία με λιγότερη ίσως φαντασία αλλά με μεγαλύτερη πειστικότητα μιλάει για ένα αληθινό τούτη τη φορά κοράκι, που όταν τελείωσε ο αγιασμός πήγε και στάθηκε πάνω στην καμάρα προκαλώντας την έκπληξη του κόσμου και στη συνέχεια την αυθόρμητη αντίδραση του:


Τ' έχεις καημένε κόρακα και σκούζεις και φωνάζεις;
Μήνα διψάς για αίματα για τούρκικα κεφάλια;
Πέτα ψηλά κατ' Άγραφα στου Άσπρου το γεφύρι
να φας κρέας από κατή και πλατ' από βοϊβόντα.

Το τραγούδι και η μισοκατεστραμμένη σήμερα δίπλα από το γεφύρι κούλια (δηλ. το φυλάκιο), η μια από τις δύο που υπήρχαν άλλοτε, αποτελούν απόηχο και χειροπιαστό σημάδι αντίστοιχα των γεγονότων που διαδραματίστηκαν κατά καιρούς πάνω στο σημαντικό αυτό πέρασμα.

Η Γέφυρα Κοράκου επίκεντρο συγκρούσεων

Από το 18ο κιόλας αιώνα, οι θρυλικοί κλεφτοαρματολοί Μπουκοβαλαίοι έδωσαν άγριες μάχες στα σκαλοπάτια του, ενώ στην τοπική επανάσταση του 1866 αποτέλεσε το μόνιμο θέατρο των συγκρούσεων ανάμεσα στους εξεγερθέντες κατοίκους του Ραδοβιζίου και τους Τούρκους. Οι τελευταίοι μαζί με άτακτους Αλβανούς, ζητούσαν όχι μόνο να αποκαταστήσουν την τάξη στην περιοχή αλλά και να στείλουν ενισχύσεις στα απέναντι Άγραφα όπου ο αγώνας είχε φουντώσει για τα καλά.

Στο βιβλίο «ΗΠΕΙΡΟΣ - Εκκλησίες και Μοναστήρια» της Νίτσας Σινίκη-Παπακώστα και στην αναφορά για τη μάχη του Σέλτσου, διαβάζουμε: «Τα περισσότερα γυναικόπαιδα έπεσαν στο γκρεμό. Όσοι μπόρεσαν να φτάσουν μέχρι το ποτάμι, με την ελπίδα να περάσουν απέναντι στη Θεσσαλία, πνίγηκαν ή σκοτώθηκαν από τους Τούρκους που τους περίμεναν στη γέφυρα Κόρακου». Και ο Πουκεβίλ αναφέρει: «Χωρίς αμφιβολία η γέφυρα Κοράκου θα υπενθυμίζει για πολύ καιρό τα τελευταία τέκνα του Σουλίου που χάθηκαν το 1804 στις όχθες του Αχελώου. Οι δύστυχοι! Εδώ θα έπρεπε να έχει στηθεί ένα μνημείο γι ' αυτούς που να υπενθυμίζει τη θυσία και το θάνατο τους. Ωστόσο δεν τους πρόσφεραν τίποτε άλλο παρά μια αιματηρή σελίδα στην Ιστορία της Ελλάδος τον τελευταίο χρόνο».

Από αυτή τη γέφυρα πέρασε ο Καραϊσκάκης το Δεκέμβριο του 1823 ως αρματολός των Αγράφων, επικεφαλής 800 πολεμιστών και διαμέσου Βρεστενίτσας, Γρέβιας και Σουμερούς διήλθε τη γέφυρα Τατάρνας του Βάλτου για να δώσει τη μάχη του Σοβολάκου.

Ας πάρουμε όμως και μία ιδέα από τις πολεμικές συγκρούσεις που έγιναν στη γέφυρα Κοράκου το 1866 κατά την εξέγερση των Ραδοβυζινών εναντίον των Τούρκων κατακτητών, όπως τις περιγράφει ο Δημήτριος Καρατζένης στο βιβλίο του «Αι επαναστάσεις της Άρτης του 1866 και 1878»:

Την 22 Δεκεμβρίου 1866, δύναμη 600 Τούρκων στρατιωτών υπό τον Χατζήν - Εμίν Μπέη και ένα σώμα 400 Αλβανών αναχωρούν από την Άρτα για τη Μπότση, με σκοπό να καταπνίξουν την εξέγερση και εν συνεχεία αφού ελευθερώσουν τη γέφυρα Κοράκου να προελάσουν προς τη Θεσσαλία όπου θα χτυπούσαν το αναπτυσσόμενο καθημερινά επικίνδυνα, Θεσσαλικό κίνημα.

Το μεσημέρι της 26-12-1866 ο Εμίν Μπέης φθάνει στη Γρέβια, όπου διασπάται σε δυο τμήματα. Το ένα θα έφθανε μέσω της οροσειράς Νιγκόζι στη Βρεστενίτσα όπου θα έκανε επίθεση, το δε άλλο από παραποτάμια ατραπό θα έφθανε στα Κονάτσια, όπου θα επιτεθόταν στη φρουρά της γέφυρας που την αποτελούσαν 70 άνδρες υπό τον Ιωάννη Κοντονίκα. Ο Εμίν Μπέης πιστεύοντας (από πληροφορίες που είχε) ότι θα εκδηλώνονταν ταυτόχρονη επίθεση του Χαλίλ Πασά από τη Θεσσαλική πλευρά, διατάσσει γενική επίθεση κατά της φρουράς της γέφυρας. Οι επαναστάτες μάχονται γενναία και αποκρούουν όλες τις επιθέσεις. Σε μια στιγμή έπαψαν να πυροβολούν και προσποιήθηκαν υποχώρηση οπότε οι Τούρκοι παίρνοντας θάρρος όρμησαν να περάσουν τη γέφυρα. Μόλις όμως άρχισαν να διέρχονται, δέχτηκαν ομοβροντία πυροβολισμών εκ μέρους των θεσσαλικών τμημάτων που κατείχαν το αριστερό μέρος της γέφυρας υπό τον Γεώργιο Αλεξανδρή, ενώ ταυτόχρονα επαναλάμβανε εκ των όπισθεν την επίθεση η φρουρά του Κοντονίκα. Οι Τούρκοι αιφνιδιασμένοι υποχώρησαν αφήνοντας στη γέφυρα πέντε νεκρούς και εννέα τραυματίες. Από την πλευρά των επαναστατών υπήρχαν μόνο δυο τραυματίες. Η μάχη διάρκεσε επτά ώρες. Αργότερα διαπιστώθηκε ότι κατά τη μάχη τραυματίστηκε ο Εμίν Μπέης. Το τμήμα των Τούρκων που επιτέθηκε κατά του στρατοπέδου της Βρεστενίτσας δεν είχε καλύτερη τύχη. Μετά από πολύωρη άκαρπη επίθεση αντιμετωπίζοντας την αποφασιστικότητα, το θάρρος και τη γενναιότητα των επαναστατών της Βρεστενίτσας, αναγκάστηκαν να τραπούν σε άτακτη φυγή και να επιστρέψουν στη Γρέβια κατά τις νυκτερινές ώρες.

Τα τμήματα τα οποία μετά την οπισθοχώρηση είχαν σταθμεύσει στην περιοχή Γρέβιας - Μηλιανών, την επόμενη μέρα 28-12-1866 πραγματοποίησαν δεύτερη επίθεση κατά των επαναστατών στη γέφυρα Κοράκου, οι οποίοι όμως κατά τη διάρκεια της νύχτας είχαν ενισχυθεί. Από το πρωί έλαβε χώρα, πολύωρη πεισματώδης μάχη, από την οποία οι Τούρκοι βγήκαν ηττημένοι, αναγκαζόμενοι να υποχωρήσουν στη Μπότση, αφού άφησαν στο πεδίο της μάχης πέντε νεκρούς, ενώ δέκα τραυματίες τούς μετέφεραν στην Άρτα.

Οι αποτυχίες αυτές συντάραξαν την Στρατιωτική Διοίκηση Ηπείρου η οποία σε συνεννόηση με το Στρατιωτικό Διοικητή Ηπείρου έστειλε στο Ραδοβύζι 200 εφέδρους και 200 Αλβανούς. Στις 5-1-1867 φθάνει στη γέφυρα Κοράκου ως απεσταλμένος των Μεγάλων Δυνάμεων ο Γάλλος Πρόξενος στην Ήπειρο Σαμπουαζώ*, με συνοδεία πενήντα Τούρκων ιππέων για να ελέγξει την κατάσταση από κοντά. Η θέση του όμως ήταν σαφής υπέρ των Τούρκων γι' αυτό αναχώρησε χωρίς αποτέλεσμα.

*Στο αρχικό κείμενο αναφέρεται ως Σιαμπουασώ.

Η ανατίναξη της γέφυρας του Κοράκου

Από αυτό το ξακουστό γεφύρι που θεωρήθηκε το μεγαλύτερο μονότοξο των Βαλκανίων ανοίγματος 45 μέτρων και αποτελούσε για αιώνες το συνδετικό κρίκο της Θεσσαλίας με την Άρτα και την Ήπειρο έχουν μείνει μόνο τα δυο του ακρόβαθρά του στις όχθες του Αχελώου. Το στρατηγικής σημασίας γεφύρι ανατινάχτηκε από τους αντάρτες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ κατά τη διάρκεια Εμφυλίου πολέμου. Κατά τη διάρκεια των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων του κυβερνητικού στρατού το 1949 εναντίον των ανταρτών του ΕΛΑΣ, καθώς και οι κυβερνητικές δυνάμεις είχαν πετύχει σημαντικές προόδους στην περιοχή του Βάλτου και είχαν εξασφαλίσει τον έλεγχο των γεφυριών, ο όγκος των δυνάμεων των ανταρτών που ανήκαν στο κλιμάκιο Γενικού Αρχηγείου Νοτίου Ελλάδος στράφηκε προς πιο βόρεια περάσματα, στην περιοχή του χωριού Πηγές, όπου η γέφυρα του Κόρακου εξακολουθούσε να είναι ελεύθερη.

Στις 27 Μαρτίου του 1949 ήταν όλα συγκεχυμένα. Όσον αφορά την κυβερνητική πλευρά, εξακολουθούσαν να καταφθάνουν από παντού ενισχύσεις και ξεκούραστα τμήματα του πεζικού και ΛΟΚ. Τα περισσότερα από τα περάσματα του ποταμού είχαν ήδη κλείσει και φυλάγονταν συχνά, με ενέδρες, από στρατιωτικά τμήματα. Η XV μεραρχία από τα ανατολικά προωθούσε όσες δυνάμεις μπορούσε προς τον Αχελώο, με αποτέλεσμα η ηγεσία των ανταρτών του ΕΛΑΣ να μη γνωρίζει πλέον που βρίσκεται ο εχθρός και ποιο δρομολόγιο παρείχε τη μεγαλύτερη ασφάλεια. Εξάλλου η κατάσταση των ανταρτών του ΕΛΑΣ άγγιζε τα έσχατα όρια αντοχής. Μετά από πολυήμερες πορείες σε δύσκολο περιβάλλον, συνεχείς μάχες με κατά πολύ ισχυρότερες εχθρικές μονάδες, χωρίς πληροφορίες και ανεφοδιασμό σε έναν εχθρικό χώρο, ελάχιστες από τις δυνάμεις του Κλιμακίου Γενικού Αρχηγείου Νοτίου Ελλάδος μπορούσαν πλέον να θεωρηθούν αξιόμαχες. Η δύναμη της απελπισίας ήταν βασική κινητήρια πλέον. Πολλοί μαχητές διέρρεαν και από αυτούς οι περισσότεροι παραδίδονταν στον Εθνικό Στρατό ή συλλαμβάνονταν από αυτόν. Με τον τρόπο αυτό η κατάσταση και οι προθέσεις των ανταρτών ήταν απόλυτα γνωστές στους αντιπάλους τους.

Η σύγχρονη τσιμεντένια γέφυραΣτις 27 Μαρτίου οι κύριες δυνάμεις των ανταρτών του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ που ανήκαν στο Κλιμάκιο του Γενικού Αρχηγείου Νοτίου Ελλάδος βρισκόταν στο χωριό Πηγές, στη δυτική πλευρά του Αχελώου, πάνω από τις απόκρημνες όχθες του ποταμού. Στο βάθος της κοιλάδας υπήρχε το μοναδικό πέρασμα που ο στρατός δεν είχε ακόμα καταλάβει, η γέφυρα του Κοράκου, κτίσμα με ιστορία πολλών αιώνων, ανίκανο πλέον να υπηρετήσει το πέρασμα ενός σύγχρονου στρατού, αρκετό όμως για να εξασφαλίσει τη διάσωση των ταλαιπωρημένων ανταρτών. Στη διάρκεια της νύχτας υπήρξε ένας μικρός δισταγμός στις τάξεις των τελευταίων, καθώς δεν γνώριζαν με βεβαιότητα αν κατεχόταν ή όχι το γεφύρι, αφού ο Εθνικός στρατός ερχόταν πλέον από παντού και καμιά εκτίμηση των θέσεών του δεν μπορ


Σε αυτή τη φωτογραφία:
Η Γέφυρα Κοράκου-φωτο απο το αρχείο μου. Σαν σήμερα, Δευτέρα - 28 Μαρτίου 1949 και ώρα 9 και 15 βραδυνή, πριν 62 χρόνια σε μια απο τις φονικώτερες μάχες του εμφυλίου ανατινάχθηκε. Για μένα ήταν και είναι όνειρο ζωήςαπο τα 18 μου χρόνια η ανακατασκευή της. Για αυτό και ξεκινήσαμε μία προσπάθεια με τον καθηγητή Κώστα Γραμμένο αποκορύφωμα της οποίας ήταν η οργάνωση και διεξαγωγή ΗΜΕΡΙΔΑΣ στις ΠΗΓΕΣ ΑΡΤΑΣ στις 23 Αυγούστου 2010. Συνεχίζουμε την προσπάθεια. Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε και στο site των Πηγών. Σας παραθέτω εδώ τα 2 ψηφίσματα για ενημέρωσή σας.

Η ΓΕΦΥΡΑ ΚΟΡΑΚΟΥ

Η γέφυρα Κοράκου

Ένα άλλο ιστορικό μνημείο που βρίσκεται στην περιοχή των Πηγών Άρτας, με μέγιστη ιστορική και πολιτιστική σημασία, είναι η γέφυρα Κοράκου. Πολύπλευρες και αξιόπιστες πληροφορίες για το ιστορικό αυτό γεφύρι υπάρχουν σε ένα ευρύ φάσμα της ελληνικής βιβλιογραφίας, τις περισσότερες όμως μας δίνει ο πολυγραφότατος Σπύρος Μαντάς στο βιβλίο του «Τα ηπειρώτικα γεφύρια»:

Για τον ταξιδιώτη της εποχής, το πέρασμα από την Ήπειρο στη Θεσσαλία (και το αντίστροφο) υπήρξε πάντα μια μεγάλη περιπέτεια. Εκτός από τα ψηλά απότομα βουνά και την αγριότητα των Αγράφων είχε να αντιμετωπίσει και τον Αχελώο, τον μεγαλύτερο μέσα στο ελληνικό έδαφος ποταμό. Δεκάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να τον διασχίσουν, ενώ ένα σωρό μύθοι, πολλοί απ' τους οποίους έρχονται από τα αρχαία ακόμα χρόνια, δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να τονίζουν περισσότερο τις επικίνδυνες «ιδιοτροπίες» του.

Παλιά φωτογραφία της Γέφυρας ΚοράκουΈνα από τα λίγα γεφύρια που τούτο το ποτάμι ανέχτηκε να το «ζεύξουν» ήταν και το γεφύρι του Κοράκου, το μεγαλύτερο μονότοξο σε όλη την Ήπειρο. Χρειάστηκε να σηκωθεί η καμάρα του 25 ολόκληρα μέτρα πάνω από τα νερά και να ανοιχτεί στα 45, για να μπορέσει έτσι να ενώσει το Πετρωτό (Λιάσκοβο) της Θεσσαλίας με τις Πηγές (Βρεστενίτσα) της Άρτας, αποκαθιστώντας ταυτόχρονα την επικοινωνία και δεκάδων άλλων χωριών της περιοχής. Μάλιστα οι γύρω κάτοικοι ήταν τόσο δεμένοι μαζί του, ώστε σήμερα, περισσότερο από 50 χρόνια μετά την καταστροφή του, να συνεχίζουν να αναφέρονται σε αυτό, και να διηγούνται τους παράξενους θρύλους του.

Το έχτισε το 1514 με 1515, σ' ένα φοβερό βραχοστένωμα του ποταμού, ο αρχιεπίσκοπος Λάρισας Βησσαρίωνας. Που λέγεται ότι για να εξοικονομήσει τα απαραίτητα για την κατασκευή του χρήματα, αναγκάστηκε να περιοδεύσει τα Βαλκάνια από άκρη σε άκρη. Από ένα παλιό, σχεδόν κατεστραμμένο χειρόγραφο που βρήκε κάποιος δάσκαλος της περιοχής, μπορέσαμε να μάθουμε και τη συνέχεια της ιστορίας.

Όταν επέστρεψε ο Άγιος Βησσαρίωνας στη γέφυρα του Κοράκου βρήκε τους κτίστες στο σημείο που θα έκλειναν το τόξο της γέφυρας. Κατά σατανική σύμπτωση την ημέρα εκείνη έγινε τρομερός σεισμός και η γέφυρα γκρεμίστηκε συθέμελα. Ο πρωτομάστορας απογοητεύτηκε αλλά του Αγίου Βησσαρίωνα η πίστη δεν κλονίστηκε, «ο διάβολος έκαμε τη δουλειά του δια να μας κουράσει περισσότερο» είπε. Πλήρωσε στη συνέχεια τους μαστόρους και τους συνέστησε να ξεκινήσουν και πάλι το κτίσιμο από τα θεμέλια. Οι κτίστες όμως ήταν διστακτικοί, γιατί αμφέβαλαν αν υπήρχαν χρήματα για να πληρωθεί το έργο από την αρχή. Και τότε ο Άγιος που αντιλήφθηκε που οφείλονταν οι δισταγμοί τους, έβγαλε από την τσέπη του μια χούφτα χρυσά νομίσματα και τα πέταξε στην κοίτη του ποταμού. Αυτό ήταν όλο και το έργο ξανάρχισε, ξανάρχισε όμως και ο πονοκέφαλος του Αγίου, ο οποίος δεν είχε ούτε μια δεκάρα πέρα απ' όσα σκόρπισε στο ποτάμι. Καινούργιο ταξίδι επιχειρεί ο Άγιος στην Ουκρανία και Τσεχοσλοβακία αυτή τη φορά και ύστερα από μερικούς μήνες περιοδεία ξαναγυρίζει στο γεφύρι.

Ήταν τώρα τελειωμένο το έργο και αμέσως όρισε μέρα για τα εγκαίνια στα οποία μαζεύτηκε πλήθος κόσμου από τα γύρω χωριά. Και ο Άγιος αφού πλήρωσε τους μαστόρους παρουσία του πλήθους στάθηκε στο μέσο του τόξου της γέφυρας, έψαλε τον αγιασμό, κι έριξε τον σταυρό στο ποτάμι. Στο λόγο που εκφώνησε εκείνη την ώρα απευθύνθηκε ιδιαίτερα προς τους κατοίκους των Πηγών (Βρεστενίτσης) Άρτας που ήταν οι πλησιέστεροι στο γεφύρι και τους είπε: «Πάντοτε να προσέχετε το γεφύρι, να επιδιορθώνετε τη φθορά του. Καθόλου δεν θέλω από τα έσοδα της εκκλησίας σας στη Μητρόπολη μου. Πάντοτε θα είμαι κοντά σας και θα σας προστατεύω...»

Προέλευση της ονομασίας της γέφυρας

Αλλά μεγάλο ενδιαφέρον κρύβει και η ονομασία τούτου του γεφυριού. Ο πάντα παρατηρητικός Λαμπρίδης γράφει πως «ονομάσθη δ' ούτος εκ του από το μέσο ταύτης κρεμασμένου σιδηρού κόρακος» ενώ ο Σεραφείμ Ξενόπουλος πιστεύει ότι : «... εστηριμένη ούσα παράδοξος επί δυο βουνών, εν τω μέσω των οποίων ο μέγιστος της Ελλάδος ποταμός Αχελώος, καλείται του Κοράκου, διότι ως λέγεται ο διερχόμενος αυτήν φαίνεται ένεκα υπερβολικού ύψους αυτής, ως τι κόραξ κάτωθεν...». Και με τις δυο όμως αυτές γνώμες φαίνεται να διαφωνεί η παράδοση εντελώς. Του Λαμπρίδη την απορρίπτει, του Ξενόπουλου την «προεκτείνει» προτείνοντας τις δικές της διαφορετικές εξηγήσεις.

Ρίχνοντας ο Άγιος Βησσαρίωνας τον σταυρό στο ποτάμι, υποστηρίζει η πρώτη εκδοχή, θέλησε να μάθει πως φαινόταν ανεβασμένος πάνω στην τεράστια καμάρα. «Σαν κόρακας δέσποτα», απάντησε γελώντας το πλήθος (κατά άλλη εκδοχή ο πρωτομάστορας), που έχοντας καλύψει τους γύρω χώρους παρακολουθούσε την τελετή με ενθουσιασμό. «Αϊ, γεφύρι του Κόρακα ας είναι τότε το όνομά του» αποφάσισε και ο μητροπολίτης.

Υπάρχει όμως και μια διαφορετική εξήγηση: Όταν τελείωσε λέει το γεφύρι, όλα τα ξύλα που είχαν χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή του (σκαλωσιές, υποστηρίγματα, κρεβάτια, καλούπια), πήραν από άγνωστη αιτία φωτιά, προτού ακόμα προλάβουν οι μάστορες να τα απομακρύνουν. Αποτέλεσμα ήταν ο πολύς καπνός να το καταμαυρίσει και έτσι σιγά-σιγά να του κολλήσουν και το παράξενο όνομα.

Τέλος μια τρίτη ιστορία με λιγότερη ίσως φαντασία αλλά με μεγαλύτερη πειστικότητα μιλάει για ένα αληθινό τούτη τη φορά κοράκι, που όταν τελείωσε ο αγιασμός πήγε και στάθηκε πάνω στην καμάρα προκαλώντας την έκπληξη του κόσμου και στη συνέχεια την αυθόρμητη αντίδραση του:


Τ' έχεις καημένε κόρακα και σκούζεις και φωνάζεις;
Μήνα διψάς για αίματα για τούρκικα κεφάλια;
Πέτα ψηλά κατ' Άγραφα στου Άσπρου το γεφύρι
να φας κρέας από κατή και πλατ' από βοϊβόντα.

Το τραγούδι και η μισοκατεστραμμένη σήμερα δίπλα από το γεφύρι κούλια (δηλ. το φυλάκιο), η μια από τις δύο που υπήρχαν άλλοτε, αποτελούν απόηχο και χειροπιαστό σημάδι αντίστοιχα των γεγονότων που διαδραματίστηκαν κατά καιρούς πάνω στο σημαντικό αυτό πέρασμα.

Η Γέφυρα Κοράκου επίκεντρο συγκρούσεων

Από το 18ο κιόλας αιώνα, οι θρυλικοί κλεφτοαρματολοί Μπουκοβαλαίοι έδωσαν άγριες μάχες στα σκαλοπάτια του, ενώ στην τοπική επανάσταση του 1866 αποτέλεσε το μόνιμο θέατρο των συγκρούσεων ανάμεσα στους εξεγερθέντες κατοίκους του Ραδοβιζίου και τους Τούρκους. Οι τελευταίοι μαζί με άτακτους Αλβανούς, ζητούσαν όχι μόνο να αποκαταστήσουν την τάξη στην περιοχή αλλά και να στείλουν ενισχύσεις στα απέναντι Άγραφα όπου ο αγώνας είχε φουντώσει για τα καλά.

Στο βιβλίο «ΗΠΕΙΡΟΣ - Εκκλησίες και Μοναστήρια» της Νίτσας Σινίκη-Παπακώστα και στην αναφορά για τη μάχη του Σέλτσου, διαβάζουμε: «Τα περισσότερα γυναικόπαιδα έπεσαν στο γκρεμό. Όσοι μπόρεσαν να φτάσουν μέχρι το ποτάμι, με την ελπίδα να περάσουν απέναντι στη Θεσσαλία, πνίγηκαν ή σκοτώθηκαν από τους Τούρκους που τους περίμεναν στη γέφυρα Κόρακου». Και ο Πουκεβίλ αναφέρει: «Χωρίς αμφιβολία η γέφυρα Κοράκου θα υπενθυμίζει για πολύ καιρό τα τελευταία τέκνα του Σουλίου που χάθηκαν το 1804 στις όχθες του Αχελώου. Οι δύστυχοι! Εδώ θα έπρεπε να έχει στηθεί ένα μνημείο γι ' αυτούς που να υπενθυμίζει τη θυσία και το θάνατο τους. Ωστόσο δεν τους πρόσφεραν τίποτε άλλο παρά μια αιματηρή σελίδα στην Ιστορία της Ελλάδος τον τελευταίο χρόνο».

Από αυτή τη γέφυρα πέρασε ο Καραϊσκάκης το Δεκέμβριο του 1823 ως αρματολός των Αγράφων, επικεφαλής 800 πολεμιστών και διαμέσου Βρεστενίτσας, Γρέβιας και Σουμερούς διήλθε τη γέφυρα Τατάρνας του Βάλτου για να δώσει τη μάχη του Σοβολάκου.

Ας πάρουμε όμως και μία ιδέα από τις πολεμικές συγκρούσεις που έγιναν στη γέφυρα Κοράκου το 1866 κατά την εξέγερση των Ραδοβυζινών εναντίον των Τούρκων κατακτητών, όπως τις περιγράφει ο Δημήτριος Καρατζένης στο βιβλίο του «Αι επαναστάσεις της Άρτης του 1866 και 1878»:

Την 22 Δεκεμβρίου 1866, δύναμη 600 Τούρκων στρατιωτών υπό τον Χατζήν - Εμίν Μπέη και ένα σώμα 400 Αλβανών αναχωρούν από την Άρτα για τη Μπότση, με σκοπό να καταπνίξουν την εξέγερση και εν συνεχεία αφού ελευθερώσουν τη γέφυρα Κοράκου να προελάσουν προς τη Θεσσαλία όπου θα χτυπούσαν το αναπτυσσόμενο καθημερινά επικίνδυνα, Θεσσαλικό κίνημα.

Το μεσημέρι της 26-12-1866 ο Εμίν Μπέης φθάνει στη Γρέβια, όπου διασπάται σε δυο τμήματα. Το ένα θα έφθανε μέσω της οροσειράς Νιγκόζι στη Βρεστενίτσα όπου θα έκανε επίθεση, το δε άλλο από παραποτάμια ατραπό θα έφθανε στα Κονάτσια, όπου θα επιτεθόταν στη φρουρά της γέφυρας που την αποτελούσαν 70 άνδρες υπό τον Ιωάννη Κοντονίκα. Ο Εμίν Μπέης πιστεύοντας (από πληροφορίες που είχε) ότι θα εκδηλώνονταν ταυτόχρονη επίθεση του Χαλίλ Πασά από τη Θεσσαλική πλευρά, διατάσσει γενική επίθεση κατά της φρουράς της γέφυρας. Οι επαναστάτες μάχονται γενναία και αποκρούουν όλες τις επιθέσεις. Σε μια στιγμή έπαψαν να πυροβολούν και προσποιήθηκαν υποχώρηση οπότε οι Τούρκοι παίρνοντας θάρρος όρμησαν να περάσουν τη γέφυρα. Μόλις όμως άρχισαν να διέρχονται, δέχτηκαν ομοβροντία πυροβολισμών εκ μέρους των θεσσαλικών τμημάτων που κατείχαν το αριστερό μέρος της γέφυρας υπό τον Γεώργιο Αλεξανδρή, ενώ ταυτόχρονα επαναλάμβανε εκ των όπισθεν την επίθεση η φρουρά του Κοντονίκα. Οι Τούρκοι αιφνιδιασμένοι υποχώρησαν αφήνοντας στη γέφυρα πέντε νεκρούς και εννέα τραυματίες. Από την πλευρά των επαναστατών υπήρχαν μόνο δυο τραυματίες. Η μάχη διάρκεσε επτά ώρες. Αργότερα διαπιστώθηκε ότι κατά τη μάχη τραυματίστηκε ο Εμίν Μπέης. Το τμήμα των Τούρκων που επιτέθηκε κατά του στρατοπέδου της Βρεστενίτσας δεν είχε καλύτερη τύχη. Μετά από πολύωρη άκαρπη επίθεση αντιμετωπίζοντας την αποφασιστικότητα, το θάρρος και τη γενναιότητα των επαναστατών της Βρεστενίτσας, αναγκάστηκαν να τραπούν σε άτακτη φυγή και να επιστρέψουν στη Γρέβια κατά τις νυκτερινές ώρες.

Τα τμήματα τα οποία μετά την οπισθοχώρηση είχαν σταθμεύσει στην περιοχή Γρέβιας - Μηλιανών, την επόμενη μέρα 28-12-1866 πραγματοποίησαν δεύτερη επίθεση κατά των επαναστατών στη γέφυρα Κοράκου, οι οποίοι όμως κατά τη διάρκεια της νύχτας είχαν ενισχυθεί. Από το πρωί έλαβε χώρα, πολύωρη πεισματώδης μάχη, από την οποία οι Τούρκοι βγήκαν ηττημένοι, αναγκαζόμενοι να υποχωρήσουν στη Μπότση, αφού άφησαν στο πεδίο της μάχης πέντε νεκρούς, ενώ δέκα τραυματίες τούς μετέφεραν στην Άρτα.

Οι αποτυχίες αυτές συντάραξαν την Στρατιωτική Διοίκηση Ηπείρου η οποία σε συνεννόηση με το Στρατιωτικό Διοικητή Ηπείρου έστειλε στο Ραδοβύζι 200 εφέδρους και 200 Αλβανούς. Στις 5-1-1867 φθάνει στη γέφυρα Κοράκου ως απεσταλμένος των Μεγάλων Δυνάμεων ο Γάλλος Πρόξενος στην Ήπειρο Σαμπουαζώ*, με συνοδεία πενήντα Τούρκων ιππέων για να ελέγξει την κατάσταση από κοντά. Η θέση του όμως ήταν σαφής υπέρ των Τούρκων γι' αυτό αναχώρησε χωρίς αποτέλεσμα.

*Στο αρχικό κείμενο αναφέρεται ως Σιαμπουασώ.

Η ανατίναξη της γέφυρας του Κοράκου

Από αυτό το ξακουστό γεφύρι που θεωρήθηκε το μεγαλύτερο μονότοξο των Βαλκανίων ανοίγματος 45 μέτρων και αποτελούσε για αιώνες το συνδετικό κρίκο της Θεσσαλίας με την Άρτα και την Ήπειρο έχουν μείνει μόνο τα δυο του ακρόβαθρά του στις όχθες του Αχελώου. Το στρατηγικής σημασίας γεφύρι ανατινάχτηκε από τους αντάρτες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ κατά τη διάρκεια Εμφυλίου πολέμου. Κατά τη διάρκεια των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων του κυβερνητικού στρατού το 1949 εναντίον των ανταρτών του ΕΛΑΣ, καθώς και οι κυβερνητικές δυνάμεις είχαν πετύχει σημαντικές προόδους στην περιοχή του Βάλτου και είχαν εξασφαλίσει τον έλεγχο των γεφυριών, ο όγκος των δυνάμεων των ανταρτών που ανήκαν στο κλιμάκιο Γενικού Αρχηγείου Νοτίου Ελλάδος στράφηκε προς πιο βόρεια περάσματα, στην περιοχή του χωριού Πηγές, όπου η γέφυρα του Κόρακου εξακολουθούσε να είναι ελεύθερη.

Στις 27 Μαρτίου του 1949 ήταν όλα συγκεχυμένα. Όσον αφορά την κυβερνητική πλευρά, εξακολουθούσαν να καταφθάνουν από παντού ενισχύσεις και ξεκούραστα τμήματα του πεζικού και ΛΟΚ. Τα περισσότερα από τα περάσματα του ποταμού είχαν ήδη κλείσει και φυλάγονταν συχνά, με ενέδρες, από στρατιωτικά τμήματα. Η XV μεραρχία από τα ανατολικά προωθούσε όσες δυνάμεις μπορούσε προς τον Αχελώο, με αποτέλεσμα η ηγεσία των ανταρτών του ΕΛΑΣ να μη γνωρίζει πλέον που βρίσκεται ο εχθρός και ποιο δρομολόγιο παρείχε τη μεγαλύτερη ασφάλεια. Εξάλλου η κατάσταση των ανταρτών του ΕΛΑΣ άγγιζε τα έσχατα όρια αντοχής. Μετά από πολυήμερες πορείες σε δύσκολο περιβάλλον, συνεχείς μάχες με κατά πολύ ισχυρότερες εχθρικές μονάδες, χωρίς πληροφορίες και ανεφοδιασμό σε έναν εχθρικό χώρο, ελάχιστες από τις δυνάμεις του Κλιμακίου Γενικού Αρχηγείου Νοτίου Ελλάδος μπορούσαν πλέον να θεωρηθούν αξιόμαχες. Η δύναμη της απελπισίας ήταν βασική κινητήρια πλέον. Πολλοί μαχητές διέρρεαν και από αυτούς οι περισσότεροι παραδίδονταν στον Εθνικό Στρατό ή συλλαμβάνονταν από αυτόν. Με τον τρόπο αυτό η κατάσταση και οι προθέσεις των ανταρτών ήταν απόλυτα γνωστές στους αντιπάλους τους.

Η σύγχρονη τσιμεντένια γέφυραΣτις 27 Μαρτίου οι κύριες δυνάμεις των ανταρτών του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ που ανήκαν στο Κλιμάκιο του Γενικού Αρχηγείου Νοτίου Ελλάδος βρισκόταν στο χωριό Πηγές, στη δυτική πλευρά του Αχελώου, πάνω από τις απόκρημνες όχθες του ποταμού. Στο βάθος της κοιλάδας υπήρχε το μοναδικό πέρασμα που ο στρατός δεν είχε ακόμα καταλάβει, η γέφυρα του Κοράκου, κτίσμα με ιστορία πολλών αιώνων, ανίκανο πλέον να υπηρετήσει το πέρασμα ενός σύγχρονου στρατού, αρκετό όμως για να εξασφαλίσει τη διάσωση των ταλαιπωρημένων ανταρτών. Στη διάρκεια της νύχτας υπήρξε ένας μικρός δισταγμός στις τάξεις των τελευταίων, καθώς δεν γνώριζαν με βεβαιότητα αν κατεχόταν ή όχι το γεφύρι, αφού ο Εθνικός στρατός ερχόταν πλέον από παντού και καμιά εκτίμηση των θέσεών του δεν μπορ