ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Ορεινός στο σύνολό του ο νομός Ευρυτανίας(Evrytania), καταπράσινα βουνά πνιγμένα στα έλατα και τις καστανιές, τρεχούμενα νερά, χωριά μικρά και απομονωμένα και παρθένα εδάφη ανεξερεύνητα. Οι εναλλαγές του τοπίου, το καθαρό φυσικό περιβάλλον και τα πανέμορφα βουνά δίνουν έναν πλούτο εικόνων, εμπειριών και απολαύσεων της μοναδικής σε ομορφιά φύσης, στον επισκέπτη. Παρέχει τη δυνατότητα για σπορ στο βουνό και τα ποτάμια της, ορειβασία, χιονοδρομία και για τους φίλους της πεζοπορίας ανεξερεύνητά ή οργανωμένα μονοπάτια, με κυριότερο το ευρωπαϊκό Ε4.

Ο νομός έχει πολύ καλή τουριστική υποδομή, ενώ oι άρτια οργανωμένες χιονοδρομικές εγκαταστάσεις του Βελουχιού, προσελκύουν πολλοί)ς λάτρεις των χειμερινών σπορ και του βουνού.

Η Ευρυτανία έχει έκταση 1870 τετρ. χλμ., 32.000 κατοίκους και συνορεύει με τους νομούς Φθιώτιδας (Ανατολικά), Αιτωλοακαρνανίας (Νοτιοδυτικά) και Καρδίτσας (Βόρεια). Η πρωτεύουσα του νομού, το Καρπενήσι, μέσω ενός πολύ καλού οδικού δικτύου συνδέεται οδικά με τη Λαμία (78χλμ.), την Αθήνα (294χλμ.), τη Θεσσαλονίκη (368χλμ.), το Αγρίνιο (l11χλμ.), το Μεσολόγγι, την Άρτα και την Καρδίτσα. Μια πόλη ζωντανή που προσφέρει στον επισκέπτη της πανέμορφες φυσικές διαδρομές, αλλά καλή νυκτερινή διασκέδαση. Εδώ θα πάρετε μαθήματα ιππασίας, θα εξασκηθείτε στο τένις και θα γίνετε εξπέρ στο σκι στο Χιονοδρομικό του Βελουχιού. Θα γνωρίσετε ορεινά μονοπάτια για περιπάτους και ποδηλασία στο βουνό, που θα σας χαρίσουν σφρίγος και ευεξία και με το αυτοκίνητό σας και θα εξορμήσετε στα γύρω παραδοσιακά χωριά, που όλα τους είναι "ποιήματα της φύσης "...

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

Η Ευρυτανία με την ποικιλία του φυσικού περιβάλλοντος προσφέρεται για πολλές μορφές εναλλακτικού τουρισμού. Πεζοπορία σε πανέμορφα δασικά μονοπάτια, ράφτινγκ στα νερά των ποταμών της, καγιάκ, διάβαση φαραγγιών αλλά και εξορμήσεις με αυτοκίνητα 4X4 στα γοητευτικά βουνά. Αν σας ενδιαφέρει να γνωρίσετε την Ευρυτανία και ταυτόχρονα να απολαύσετε μοναδικές εμπειρίες κοντά στη φύση μπορείτε να απευθυνθείτε στους έμπειρους οδηγούς των εταιρειών που διοργανώνουν εκδρομές και δραστηριοποιούνται στο χώρο των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, που θα σας συνοδέψουν και θα σας καθοδηγήσουν στις μοναδικές αυτές δραστηριότητες που θα δώσουν μια διαφορετική νότα στις διακοπές σας.

Η Ευρυτανία προσφέρεται για πλήθος διαδρομών οι οποίες μπορούν να συνδυάσουν περισσότερες από μια μορφές εναλλακτικού τουρισμού αλλά και να διαμορφωθούν ανάλογα με τις προτιμήσεις και το επίπεδο της ομάδας. Στη συνέχεια περιγράφουμε μερικές από τις πιο δημοφιλής διαδρομές που μπορείτε να απολαύσετε στην περιοχή. Από τις πιο δημοφιλής υπαίθριες δραστηριότητες είναι οι διαδρομές ορειβασίας. Μια πολύ εύκολη διαδρομή που συνδυάζεται με επίσκεψη στο ιστορικό μοναστήρι του Προυσού είναι από την περιοχή του Προυσού προς τη Μαύρη Σπηλιά.

Η διαδρομή διαρκεί περίπου δύο ώρες και απευθύνεται σε όλους, αρχάριους και προχωρημένους. Αν κάποιος θέλει να βάλει περισσότερη περιπέτεια σε αυτή τη διαδρομή μπορεί να κάνει καταρρίχηση με την τεχνική rappel σε έναν κάθετο βράχο κοντά στη Μαύρη Σπηλιά, λίγο έξω από το χωριό του Προυσού.

Μια δεύτερη διαδρομή, που συνδυάζει την πεζοπορία με κάμπινγκ και ανάβαση στην Καλιακούδα ξεκινά από το χωριό Ανιάδα. Η διάρκεια της είναι περίπου μιάμιση ώρα και ένα κομμάτι της γίνεται μέσα από τα νερά του Κρικελοπόταμου για να καταλήξει στον καταρράκτη Πανταβρέχει.

Μια δεύτερη δυνατότητα εναλλακτικών μορφών τουρισμού για την οποία προσφέρεται η Ευρυτανία είναι το rafting. Μια πρόταση με βαθμό δυσκολίας 2, αρκετά εύκολη, είναι στα νερά του Ταυρωπού. Η εκκίνηση γίνεται από το καταπράσινο χωριό Δάφνη και οι ομάδες καταλήγουν στο χωριό Παρκιό μετά από περίπου δυόμισι ώρες κατάβασης. Η διαδρομή αυτή συνδυάζεται με μια στάση στο φαράγγι της Βίνιανης και στους καταρράκτες. Η δεύτερη πρόταση για rafting, είναι στα νερά του Τρικεριώτη με βαθμό δυσκολίας 3, που σημαίνει ότι χρειάζεται κανείς να έχει κάποια σχετική εμπειρία για να μπορεί να συμμετέχει. Η εκκίνηση της διαδρομής είναι στα Διπόταμα και καταλήγει στο χωριό Σαρκίνη, μετά από περίπου 2 ώρες. Και αυτή η διαδρομή μπορεί επίσης να συνδυαστεί με ξενάγηση στον Προυσό.

Μια τρίτη και αρκετά διαφορετική πρόταση είναι το ράφτινγκ, στον ποταμό Αχελώο. Η εκκίνηση γίνεται από το χωριό Νέο Αργύριο και η κατάληξη είναι στη γέφυρα της Τέμπλας. Αυτή η διαδρομή είναι η κατεξοχήν καλοκαιρινή . πρόταση, αφού ο Αχελώος είναι εκείνη την περίοδο το μοναδικό ποτάμι με αρκετό νερό, ενώ χάρη στην

ευκολία της προσφέρεται για μπάνιο και παιχνίδια στο νερό. Η διάρκεια της είναι περίπου δυο ώρες, ανάλογα με το "κέφι" της ομάδας και ο βαθμός δυσκολίας.

Οι πιο έμπειροι στις δραστηριότητες νερού θα απολαύσουν το καγιάκ στην Ευρυτανία. Ιδανικά είναι τα ποτάμια Αγραφιώτης, Καρπενησιώτης με βαθμό δυσκολίας 3+ και ο Κρικελοπόταμος με βαθμό δυσκολίας 4. Βέβαια, για καγιάκ προσφέρονται και τα υπόλοιπα, πιο μεγάλα, ποτάμια της περιοχής. Ένα σπορ που έχει βρει φανατικούς οπαδούς είναι το κάνιονινγκ. Για το σπορ αυτό προσφέρεται το φαράγγι της Βίνιανης που συνδυάζει πεζοπορία, κολύμβηση, καταρρίχηση ραπελ και διάσχιση νερού στο φαράγγι. Αφετηρία είναι η Παλιά Βίνιανη και η διαδρομή καταλήγει στην πανέμορφη πέτρινη γέφυρα της Βίνιανης. Η διάσχιση του φαραγγιού, διαρκεί περίπου 3,5 ώρες. Περνώντας από το νερό, τους καλοκαιρινούς μήνες, μπορείτε να κολυμπήσετε αλλά και να παίξετε στις φυσικές "νεροτσουλήθρες". Επίσης θα κάνετε καταρρίχηση με την τεχνική ραπελ σε τέσσερις κάθετους βράχους, ύψους μέχρι 15 μέτρα. Όσοι αγαπούν τα δύσκολα και είναι πολύ έμπειροι στα σπορ περιπέτειας θα βρουν ιδανικό το φαράγγι του Βόθωνα. Η διαδρομή ξεκινά από το χωριό Καρίτσα και καταλήγει στον κεντρικό δρόμο του Προυσού. Η διαδρομή μέσα στο φαράγγι διαρκεί περίπου 4 ώρες και υπάρχουν οκτώ ραπελ για καταρρίχηση με το μεγαλύτερο να φτάνει τα 35 μέτρα ύψος. Το πέρασμα του φαραγγιού του Βόθωνα συνδυάζει την πεζοπορία με την καταρρίχηση και το κολύμπι. Μια ακόμη εναλλακτική διαδρομή για να γνωρίσετε την ευρυτανική φύση είναι οι διαδρομές με 4X4. Για τέτοιου είδους διαδρομές off road προσφέρονται τα βουνά των Αγράφων με το μοναδικό φυσικό τοπίο. Επίσης μπορεί κανείς να κάνει τη διαδρομή από το Μεγάλο Χωριό προς την Καλιακούδα και την τοποθεσία Πανταβρέχει και να επιστρέψει μέσω Κρικελιού προς Καρπενήσι.

Εξαιρετική διαδρομή είναι, τέλος, στο δυτικό τμήμα του νομού από τον Ασπρόπυργο προς τη Βελωτά και Φιδάκια, ένα από τα πιο όμορφη ευρυτανικά χωριά, μια διαδρομή που ουσιαστικά κάνει τον κύκλο του βουνού Χελιδόνα και χαρίζει στον επισκέπτη μια υπέροχη θέα στην τεχνητή Λίμνη των Κρεμαστών.

Εκτός από τις οργανωμένες δραστηριότητες μπορεί κανείς να απολαύσει στην Ευρυτανία οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των εναλλακτικών μορφών τουρισμού μπορούν να οργανώσουν δίωρα περιπέτειας για εταιρείες ή ομάδες. Αυτά τα "δίωρα περιπέτειας" περιλαμβάνουν παιχνίδια στη φύση, δραστηριότητες προσανατολισμού, τοξοβολία, ιππασία, καλοκαιρινά κάμπινγκ με διαβίωση στη φύση και πολλές ακόμη δραστηριότητες.

Γενικά στοιχεία για την Ευρυτανία

Η Ευρυτανία βρίσκεται στο κέντρο σχεδόν της Ελλάδας. Περιτριγυρίζεται από τεράστιους ορεινούς όγκους και αποτελεί έναν από τους σπουδαιότερους προορισμούς αναψυχής των ανθρώπων που επιδιώκουν να ξεφύγουν από την πίεση και τους εξοντωτικούς ρυθμούς της μεγαλούπολης.

Είναι χωμένη σε ένα καταπράσινο τοπίο και στη συντριπτική της πλειοψηφία καλύπτεται από ελατοδάση τα οποία είναι ακόμα ανέγγιχτα και παρθένα. Με την εγκατάλειψη εξ άλλου της ορεινής κτηνοτροφίας και την ερήμωση των χωριών της, κάτι που είναι χαρακτηριστικό όλων σχεδόν των ορεινών περιοχών της πατρίδας μας, η φύση βρήκε την ευκαιρία να γιατρέψει τις πληγές που είχε υποστεί παλιότερα από την ανθρώπινη παρέμβαση.

Σήμερα γίνεται ορθολογιστική χρήση αυτού του πανέμορφου τοπίου για τουριστική ανάπτυξη και έτσι οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν ένα εντελώς αμόλυντο περιβάλλον και να έρθουν σε επαφή με ανθρώπους που έχουν μια νοοτροπία που τείνει να εκλείψει.

Η γιαγιά και ο παππούς που θα συναντήσει εδώ ο επισκέπτης δεν πρόκειται να τον δεχτεί σαν τουρίστα αλλά σαν τον "ξένο" που πρέπει να καλέσει στο σπίτι του για έναν καφέ και γλυκό του κουταλιού.

Γεμάτη μοναστήρια και βυζαντινά μνημεία, μάρτυρες μιας άσβεστης ορθόδοξης πίστης, η Ευρυτανία προσφέρει κατανυκτική ατμόσφαιρα για προσευχή και επαφή με το Θείο. Και πού αλλού αλήθεια μπορεί κανείς να έρθει πλησιέστερα στο Θεό αν όχι στις πανύψηλες ευρυτανικές βουνοκορφές που με το μεγαλείο τους υμνούν την πανσοφία του Πλάστη;

Πραγματικά η Ευρυτανία είναι μια αίσθηση κεντροευρωπαϊκού τοπίου των Άλπεων, μια νησίδα πράσινου μέσα στην καταγάλανη θαλασσινή πατρίδα μας.

Βέβαια η τεχνητή λίμνη του Αχελώου δημιούργησε έναν εκπληκτικό βιότοπο, που έδεσε αρμονικά με την προϋπάρχουσα χλωρίδα και πανίδα. Η επίσκεψη στα παραλίμνια χωριά επιβάλλεται πλέον για τον καθένα που θέλει να λέει ότι πήγε στην Ευρυτανία. Στην πραγματικότητα εκεί βρίσκεται το άλλο μισό.

Τόσο οι χειμώνες όσο και τα καλοκαίρια της είναι πρόκληση για όποιον θέλει να απολαύσει τη θαλπωρή ή τη δροσιά που μόνο το βουνίσιο τοπίο μπορεί να προσφέρει. Μέσα στη γλυκιά αγριάδα της η Ευρυτανική φύση αλλά και το χιονοδρομικό κέντρο στο Βελούχι είναι πόλοι έλξης κατά τη χειμερινή περίοδο, ενώ το δροσερό κλίμα και οι εγκαταστάσεις του κέντρου, σημαντικότατος λόγος επίσκεψης το καλοκαίρι. Η περιοχή προσφέρεται για κάθε είδους υπαίθρια δραστηριότητα, από καταβάσεις ποταμών με καγιάκ, μέχρι ορειβατικές εκδρομές, αναβάσεις βουνών και ράφτιγκ.

Τα παλιότερα χρόνια οι άνθρωποι εγκατέλειπαν την Ευρυτανία για μια καλύτερη τύχη, αφού το άγονο έδαφος και τα κακοτράχαλα βουνά δεν είχαν τίποτα να τους προσφέρουν. Σήμερα όμως έχουν βελτιωθεί εξαιρετικά οι τρόποι πρόσβασης και το εσωτερικό οδικό δίκτυο είναι προσεγμένο σε υψηλό βαθμό. Με Κοινοτικούς πόρους και ενισχύσεις έχουν δημιουργηθεί σε πολλά χωριά ξενώνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια που προσφέρουν πλήρεις ανέσεις στον επισκέπτη. Θα γνωρίσετε έναν ανέγγιχτο, αγνό κόσμο, ένα άγνωστο τοπίο, μια μαγευτική ομορφιά.

Ευρυτανία

Η Ευρυτανία, οι "Άλπεις της Ελλάδας", με τη συμμετρική χάρη των ελατοσκέπαστων βουνών της και τους απέραντους πλατανιάδες, με τ’ άφθονα νερά, τα ξακουστά βελούχια, τα σωπήκια και τα ξώμερα. Με τα σκόρπια ειδύλλια των κοπαδιών, με τα μονοπάτια πάνω στις απότομες σάρες και τα φρύδια των γκρεμών, με τ’ Αραποκέφαλα, τη Χελιδόνα και την Καλιακούδα, με τα φαράγγια, τα Διπόταμα και τα Τριπόταμα. Θα σταθούμε μπροστά σε φωτισμένα ανοίγματα των βουνών, τον Πανταβρέχει , θα περάσουμε το μαγικό Κλειδί, τον ειδυλλιακό Γαύρο, το Μεγάλο και το Μικρό Χωριό, τις δοξασμένες Κορυσχάδες. Το Κρίκελλο και τη Δομνίστα, τη Φουρνά, τους Δομιανούς και την Αγία Τριάδα. Αλλά κι’ απ’ το Καρπενήσι, τη Βίνιανη, τις Φραγγίστες, τη Γρανίτσα και το μοναστήρι της Τατάρνας με τ’ αξέχαστα τριπόταμα. Πάντα στο νου μας θα έχουμε τον όρθιο βράχο της Προυσσιώτισσας, με την άφταστη ερημιά και το ψυχομιλητό του νερού κάτω στο βάθος…

Την Ευρυτανία - αυτό το τραχύ, δύσβατο και ελατοσκέπαστο κατατόπι - που αγκαλιάζει γύρω στις δυο χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα, θα έλεγε κανείς πως ο δημιουργός την προίκισε με όσες είχε και δεν είχε καλλονές. Μια ασύγκριτη φυσική σκηνογραφία προβάλλει και συνεπαρμένος θαυμάζεις ένα φαντασμαγορικό ξετύλιγμα εικόνων. Είναι ένα κάλεσμα και μια μυσταγωγία μέσα σε σχέδια, χρώματα και ευωδιές.

Αυτά τα υπέροχα, ασύγκριτα Ευρυτανικά τοπία, με τα στριφογυρίσματα των ποταμιών, με τις καλαμωτές και τις πέστροφες, με τα πλατάνια, τους γαύρους, τις άριες, τα μεγάλα και τα ωραιότερα ελάτια, με τα κρουσταλλένια βελούχια και την ωραία αγνή ελληνική ψυχή, το Ρουμελιώτικο φιλότιμο, δεν τα νοιώθεις μέσα από το χαρτί που τα περιγράφει, αλλά τα αισθάνεσαι με την περιήγησή σου εδώ. Η επίσκεψη αυτή θα σας δώσει την ευκαιρία να ζήσετε μέσα σ' ένα κομμάτι της "ελβετικής" Ελλάδας, όπως χαρακτήρισαν πολλοί, αυτήν την πάνω από τα κοινά μέτρα φύση της ορεινής Ευρυτανίας. Και αρκετοί, ίσως γνωρίσετε για πρώτη φορά ανυποψίαστες ομορφιές κι’ αποκαλυπτικές εμπειρίες βουνίσιας ζωής.

Άνοιξη και καλοκαίρι στην Ευρυτανία

Λίγες είναι οι περιοχές στην πατρίδα μας που ζουν μια παρατεταμένη Άνοιξη. Η Ευρυτανία είναι μια από αυτές. Όταν το καλοκαίρι σκάει ο τζίτζικας και η άσφαλτος ανάβει, το θερμόμετρο στην πλατεία του Καρπενησίου σπάνια ανεβαίνει πάνω από 30 βαθμούς!

Ο δροσερός ίσκιος του γέρο πλάτανου και η ολόφρεσκη ανάσα του Βελουχιού δημιουργούν τις ιδανικές παραθεριστικές συνθήκες! Ο δροσερός ίσκιος του γέρο πλάτανου και η ολόφρεσκη ανάσα του Βελουχιού δημιουργούν τις ιδανικές παραθεριστικές συνθήκες!

Από τα τέλη Μαρτίου μέχρι τα μέσα Απρίλη η φύση μοιάζει να ξαναγεννιέται. Οι κορομηλιές και οι αμυγδαλιές, στολισμένες κόρες που πάνε για νυφοδιάλεμα, απλώνονται στην Ποταμιά, ακολουθώντας το μονοπάτι που ορίζει το ποτάμι, αφέντης και πατέρας τους. Η μοσχοβολιά τους απλώνεται τριγύρω και η πανδαισία των αρωμάτων αρχίζει.

Από τις αρχές Μαΐου και μέχρι τα τέλη Αυγούστου η ορεινή αυτή γωνιά της Ελλάδας βιώνει μια συνεχή Άνοιξη. Καταπράσινα τοπία και κελαρυστά νερά δημιουργούν έναν ξεχασμένο παράδεισο για όποιον ξέρει πού να ψάξει να τον βρει.

Τα βουερά ποτάμια ξεχύνονται από τις πανύψηλες βουνοκορφές και διασχίζοντας φαράγγια και λαγκάδια δροσίζουν με το νάμα της ζωής

Αν βρεθείτε στην Ευρυτανία κάποια μέρα του Μαΐου είναι εξαιρετικά πιθανό να έχετε την ευκαιρία να ακούσετε το γλυκύτατο λάλημα του αηδονιού. Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμα και μέσα στην πόλη, αν κοντά στο σπίτι που θα μείνετε υπάρχουν δέντρα, κάτι που είναι σχεδόν βέβαιο, αφού το πράσινο κατακλύζει τον τόπο. Από την άλλη το αγιόκλημα φέρνει ευωδιές ξεχασμένες στις αμβλυμμένες από τη ζωή της πόλης αισθήσεις μας. Η αίσθηση της αναγεννώμενης φύσης πλημμυρίζει κάθε γωνιά της γης και του ουρανού.

Εμπειρίες πρωτόγνωρες για μερικούς, για άλλους ξεχασμένη πολυτέλεια...

Τον Ιούνιο η περιοχή χάνεται στο άρωμα και το χρώμα των σπάρτων. Μια κιτρινοπράσινη πανδαισία περιμένει τον ταξιδιώτη κατά μήκος του δρόμου για το Αγρίνιο, και υπάρχει τόσο τέλειος συντονισμός στον τρόπο που φύονται! Αν έρθετε στις αρχές του μηνός θα τα βρείτε στους πρόποδες των βουνών ενώ καθώς το καλοκαιράκι θα προχωράει, αλλάζοντας υψόμετρο αλλάζει και το τοπίο. Στα χαμηλότερα το άρωμα των σπάρτων δίνει τη θέση του σε άλλες μυρωδιές και ο επισκέπτης το ξανανιώθει ανεβαίνοντας ψηλότερα.

Και αργότερα η ρίγανη, το τσάι, το χαμομήλι ευωδιάζουν τόσο που νομίζεις πως ήρθε η ώρα να πετάξεις το "άρωμα" του αυτοκινήτου! Η φύση φροντίζει να ανανεώνει κάθε τόσο αυτή την αρωματική χορογραφία και μάλιστα τόσο ταιριαστά που ο καλύτερος αρωματοποιός του Παρισιού δεν θα τα κατάφερνε να μιμηθεί παρά μόνο στο ελάχιστο.

Μια μικρή εκδρομή προς τα χωριά της Ποταμιάς θα σας δώσει την αίσθηση ότι κινείστε μέσα σε μια αψίδα από πράσινο, καθώς τα φυλλώματα των δένδρων, σκεπάζουν προστατευτικά το πέρασμά σας σ' όλη σχεδόν τη διαδρομή. Μα και προς τη λίμνη των Κρεμαστών η διαδρομή δεν είναι λιγότερο εκθαμβωτική. Εκεί μάλιστα, καθώς η λίμνη με τα πρασινογάλαζα νερά της αντικαθρεφτίζει τις πανάρχαιες βουνοκορφές που "ποτέ τους δε γεράζουνε", νομίζεις πως η αιωνιότητα είναι κάτι χειροπιαστό κι ανθρώπινο. Είναι εκεί μια άλλη όψη της Ευρυτανίας, η πραγματικά ανόθευτη και γι' αυτό γνήσια.

Το καλοκαιράκι στην Ευρυτανία επιβεβαιώνεται η εκπληκτική θέση της πατρίδας μας και το απαράμιλλο κλίμα της: Όλος ο πλούτος των λουλουδιών της απλώνεται μπροστά στον ταξιδιώτη, ένα θαύμα που τέρπει τα μάτια και όλες τις αισθήσεις που βομβαρδίζονται ακατάπαυστα.

Η Ευρυτανία τον Χειμώνα

Ο χειμώνας στην Ευρυτανία είναι αυτό που ο καθένας έχει στο μυαλό του ως την τέλεια εικόνα.

Κατάλευκα τοπία, και τζάκια αναμμένα που καλούν τον διαβάτη σε μια φιλόξενη γωνιά να απολαύσει την ηρεμία και να δει τους καρπούς των κόπων του.

Στοίβες από χοντρούς κορμούς δέντρων, σωρευμένοι με τάξη και καθαριότητα μπροστά στις αυλές των σπιτιών, περιμένουν να θρέψουν την ζωοδότρα φωτιά στη γωνιά, να θυμίσουν καιρούς αλλοτινούς, τότε που οι άνθρωποι ήταν αλήθεια πιο κοντά, τότε που η τηλεόραση δεν είχε αντικαταστήσει την καθημερινή επαφή, την κουβέντα, το γέλιο και τα παραμύθια της γιαγιάς.

Αν είναι κάτι που έκανε την Ευρυτανία γνωστή στο Πανελλήνιο αυτό είναι οι ευκαιρίες που προσφέρει για χειμερινό τουρισμό. Το χιόνι, που για τους παλιότερους αποτελούσε βάσανο και ταλαιπωρία, σήμερα κάθε άλλο παρά κακό θεωρείται.. Είναι άλλωστε πολύ φυσικό αυτό. Το χειμερινό Ευρυτανικό τοπίο φαίνεται να μεταμορφώνεται μόλις σκεπαστεί με το ολόλευκο σεντόνι του χιονιού και ο επισκέπτης αισθάνεται να απομακρύνεται από την πραγματικότητα και να διεισδύει σ' έναν κόσμο περίεργο και φανταστικό.

Οι ήχοι μονώνονται, ο θόρυβος περιορίζεται στο ελάχιστο και το μόνο που "ακούγεται" είναι μια ιερή, χειροπιαστή σιωπή, που διακόπτεται από το ελαφρύ θρόισμα των νιφάδων που ακουμπούν ανάλαφρα στο χώμα.

Οι αλυσίδες είναι απαραίτητες φυσικά στο αυτοκίνητο, αλλά μη νομίζετε ότι θα είναι πολλές οι φορές που θα τις χρειαστείτε στην πραγματικότητα. Οι δρόμοι καθαρίζονται πολύ συχνά, και το μόνο για το οποίο πρέπει να προσέχετε είναι ο πάγος σε ανήλιες περιοχές, αν και ειδικά οχήματα των Δήμων και της Νομαρχίας καταβάλλουν συνεχώς προσπάθειες να αντιμετωπιστεί και αυτό το πρόβλημα.

Χρόνια ολόκληρα εμπειρίας έχουν διδάξει τους ντόπιους πώς να αντιμετωπίζουν αυτά τα ζητήματα, ενώ οι αποχιονιστικές υποδομές του νομού είναι τέτοιες που θα τις ζήλευαν ακόμα και κεντροευρωπαϊκές χώρες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι οι κεντρικοί οδικοί άξονες δεν κλείνουν πλέον ποτέ.

Υπό αυτές τις συνθήκες λοιπόν είναι πολύ εύκολο για τον καθένα να πραγματοποιήσει τις διάφορες εκδρομές που προτείνονται. Μια στάση μες την απόλυτη ησυχία του χιονισμένου τοπίου, είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να φωτογραφίσουμε τα ανεπανάληπτα γλυπτά που δημιουργεί η φύση με τα κρύσταλλά της. Κρέμονται σε κάθε μορφή και σχήμα, από μπαλκόνια, ή έλατα και μερικές φορές αφήνουν άναυδο αυτόν που τα κοιτάζει με την ομορφιά και την ποικιλία τους.

Χιονοπόλεμος, σκι, έλκηθρο, ή ...καφές και φαγητό είναι κυρίως τα σπορ στα οποία επιδίδονται όλοι όσοι επισκέπτονται το μαγικό αυτό τοπίο. Μια επίσκεψη στο Βελούχι, με το διάσημο χιονοδρομικό του Κέντρο είναι η πιο κατάλληλη ευκαιρία για παιχνίδι και απόδραση. Αν τύχει μάλιστα και η μέρα είναι ηλιόλουστη, πράγμα πολύ πιθανόν αφού η ηλιοφάνεια στην περιοχή είναι αρκετά μεγάλη στη διάρκεια του χρόνου, τότε ο ορίζοντας που θα ανοιχτεί μπροστά σας θα είναι τόσο ευρύς που υπάρχει πιθανότητα να διακρίνετε ακόμα και τον Όλυμπο!

Μα στην Ευρυτανία δεν υπάρχει μόνο το Χιονοδρομικό του Βελουχιού. Το Μικρό και το Μεγάλο Χωριό, ο Άγιος Νικόλαος (τον οποίο πρέπει να κάνετε προσπάθεια για να μην τον πετύχετε ...χιονισμένο), το Κλαυσί, το Βουτύρου, ο Γαύρος, ο Προυσός με το μοναστήρι του, και τόσα ακόμα χωριά περιμένουν για να προσφέρουν το καθένα το ξεχωριστό δικό του ύφος στη χειμωνιάτικη απόδρασή σας.

Χιλιόχρονη ιστορία γραμμένη σε κάθε πέτρα και έλατο, βλάχικα κονάκια και δημοτικά τραγούδια, έντονοι μοντέρνοι ελληνικοί και ξένοι ρυθμοί, εδώ υπάρχει ο παράδεισος για κάθε γούστο. Κάθε χωριό έχει το χαρακτήρα του, τους δικούς του ανθρώπους. Είναι αλήθεια ότι μια φορά δε φτάνει για να τα γνωρίσει κανείς όλα.

Τα χωριά του Απεράντιου για παράδειγμα, ή του Ασπροποτάμου, είναι ένας κόσμος από μόνα τους. Και όλα διαθέτουν αυτό που δεν μπορεί κανείς να βρει εύκολα πουθενά αλλού. Διατηρούν άθικτη και αλώβητη την παράδοση και τον παραδοσιακό τρόπο ζωής. Τίποτα εκεί δεν είναι επίπλαστο και φτιαχτό. Τίποτα δεν είναι κατασκευασμένο για να προσελκύσει τους τουρίστες. Όλα υπάρχουν και λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Όποιος αναζητάει την ευκαιρία να τα γνωρίσει, έχει ακόμα το περιθώριο.

Βορειοδυτική Ευρυτανία

Η Ευρυτανία, στη βορειοδυτική άκρη της Στερεάς Ελλάδας, αποτελεί της ορεινής περιοχής της νότιας Πίνδου. Ορεινός στο σύνολό του ο νομός, με καταπράσινα βουνά, τρεχούμενα νερά και χωριά πνιγμένα στα έλατα και τις καστανιές. Οι προσφορές της Ευρυτανίας σε φυσικό περιβάλλον είναι μοναδικές, με τις περισσότερες περιοχές της να παραμένουν παρθένο μέρος της χώρας. Παρέχει τη δυνατότητα για περιπλανήσεις στα βουνά και τα ποτάμια της, για ορειβασία, χιονοδρομία και στους πεζοπόρους το ευρωπαϊκό μονοπάτι που διέρχεται από την Ευρυτανία, δίνει τη χαρά να απολαύσουν τη μοναδικότητα της φύσης. Η περιοχή έχει αρκετά καλή τουριστική υποδομή, συνεχώς βελτιούμενη, και πολύ καλό οδικό δίκτυο. Σήμερα έχει 32.000 κατοίκους και συνορεύει Α. με τη Φθιώτιδα, Ν. και Δ. με την Αιτωλοακαρνανία, Β. με την Καρδίτσα και Δ. με την Άρτα... Έχει έκταση 1870 τετρ. χλμ. και είναι ο πιο αραιοκατοικημένος και ορεινός νομός της Ελλάδας, (με το 53% της έκτασής του να έχει υψόμετρο πάνω από 1000 μ.). Οι ορεινοί όγκοι των Αγράφων (βόρεια), του Τυμφρηστού ή Βελουχιού (στο κέντρο), της Οξιάς, της Καλιακούδας, της Χελιδόνας και του Παναιτωλικού (νότια), αποτελούν τον κύριο χώρο του νομού Ευρυτανίας. Η διάβρωση του εδάφους και οι μεγάλες κλήσεις, δημιουργούν πολλές χαράδρες τις οποίες διαρρέουν τα κυριότερα ποτάμια της περιοχής, ο Αχελώος, ο Αγραφιώτης, ο Μέγδοβας, ο Τρικεριώτης, ο Καρπενησιώτης και ο Κρικελοπόταμος. Στην ανοιχτή λεκάνη που σχηματίζεται νοτιοδυτικά της Ευρυτανίας, στα σημεία συμβολής των ποταμών αυτών, δημιουργήθηκε το μεγάλο Φράγμα (Κατσαντώνη) των Κρεμαστών, με την ομώνυμη τεχνητή λίμνη και τον Υδροηλεκτρικό Σταθμό (ΕΥΗΣ) της ΔΕΗ. Η φύση των πετρωμάτων, οι μεγάλες κλίσεις των εδαφών και οι έντονες βροχοπτώσεις, αποτέλεσαν αιτίες σοβαρών κατολισθήσεων εδαφών και υποχρέωσαν πολλούς οικισμούς σε μετακινήσεις. Το υψόμετρο της κάθε υποπεριοχής επηρεάζει το κλίμα της, το οποίο γενικά χαρακτηρίζεται από δροσερό καλοκαίρι και πλούσιο σε βροχές και χιόνια φθινόπωρο και χειμώνα. (Δεν θα ήταν έξω από την πραγματικότητα αν λέγαμε ότι στην Ευρυτανία διακρίνομε άμεσα δυο μόνο εποχές, τη χειμερινή και τη θερινή). Το κλίμα δεν ευνοεί την καλλιέργεια ευπαθών και ψηλής θερμοκρασίας ειδών ή μεγάλης βλαστικής διάρκειας φυτών και δένδρων. (Η καστανιά κύρια και η καρυδιά μπορούν να θεωρηθούν ευνοημένες για καλλιέργεια εδώ). Στο υπέδαφος της Ευρυτανίας δεν έγινε συστηματική έρευνα, αν και πιστεύεται ότι στις περιοχές της Χελιδόνας και της Καρίτσας, υπάρχουν εκτάσεις ακαθόριστης ποσότητας χαλκού. Επίσης, μεταξύ Γρανίτσας και Μοναστηρακίου αλλά και στον Προυσό εικάζεται ότι υπάρχουν ορυκτοί υδρογονάνθρακες και ερυθρός σιδηρόλιθος. (Κατά καιρούς ανακαλύπτονται διάφορες μεταλλευτικές φλέβες, χωρίς όμως να γίνει η δέουσα επιστημονική ανίχνευση και μελέτη για την αξιοποίησή τους).

Η απαράμιλλη ομορφιά του τοπίου, με τη μαγευτική αισθητική πολυμορφία και φορεσιά κάθε εποχής, πλημμυρισμένη με τα αρώματα των δημιουργημάτων της κατάβλαστης φύσης και τη μουσική συμφωνία των ζωντανών στοιχείων του ορεινού χώρου, ζεσταίνουν το άγριο και αραιοκατοικημένο περιβάλλον…

Η Δυτική Ευρυτανία

Μια τουριστικά ραγδαία αναπτυσσόμενη περιοχή της Ευρυτανίας είναι το δυτικό τμήμα της, εκεί όπου βρίσκεται το μοναστήρι της Τατάρνας, ο Αχελώος ποταμός, τα ιστορικά γεφύρια της Βίνιανης, του Μανόλη και της Τέμπλας, καθώς και το φαράγγι του Μπουζονίκου και η Τεχνητή Λίμνη των Κρεμαστών, δύο από τα ομορφότερα φυσικά μνημεία της περιοχής.

Η επίσκεψη στο τμήμα αυτό μπορεί να χρειαστεί περισσότερο από μία μέρα, αλλά υπάρχουν ξενώνες και μέρη για να φάει κανείς σε πολλά χωριά, έτσι καλό είναι να προγραμματίσετε ένα Σαββατοκύριακο που θα γεμίσει τις μπαταρίες σας με εικόνες και χρώματα για μια ζωή.

Η Ιστορία είναι παρούσα σε κάθε βήμα σας και αρχίζει από τα πανάρχαια χρόνια, συνεχίζει στο Μεσαίωνα, περνάει στην Τουρκοκρατία και φτάνει μέχρι την Εθνική Αντίσταση, όταν ο τόπος αντιβούιζε από τις μάχες για την Εθνική Ανεξαρτησία.

Στην περιγραφή μας θα ακολουθήσουμε ενιαία πορεία, παίρνοντας το δρόμο προς Αγρίνιο, αλλά ο επισκέπτης πρέπει να γνωρίζει ότι μπορεί εύκολα να φιλοξενηθεί στη Γρανίτσα, στο Ραπτόπουλο, και αλλού, απ' όπου μπορεί να επισκεφτεί ολόκληρους τους Δήμους Απεραντίων και Ασπροποτάμου κάνοντας τις ημερήσιες εξορμήσεις του.

Οι δρόμοι είναι όλοι ασφαλτοστρωμένοι, σε μερικά μόνο σημεία λίγο στενοί. Αξίζει τον κόπο η επίσκεψη σε οποιαδήποτε εποχή, αλλά ειδικά το καλοκαίρι είναι σκέτο θαύμα, βουτηγμένη στο καταπράσινο και τις γαλάζιες ανταύγειες της λίμνης.

Ξεκινώντας από Καρπενήσι με κατεύθυνση προς Αγρίνιο συνεχίζουμε μέχρι να φτάσουμε στο Κερασοχώρι. Από εκεί, κατευθυνόμαστε προς Κρέντη.

Κρέντη

Η Κρέντη (ή καλύτερα στου Κρέντη), είναι ένα όμορφο χωριό, με ξενώνες για διαμονή και φαγητό. Αν και βρίσκεται στο νοτιότερο τμήμα των χωριών που θα επισκεφτούμε μπορούμε να μείνουμε εδώ, και να εξορμάμε προς τα κοντινά χωριά. Άλλωστε στη διπλανή Ανατολική Φραγκίστα αλλά και στο Κερασοχώρι υπάρχουν επίσης δωμάτια, ταβέρνες και ξενώνες. Λίγο πιο έξω από το χωριό η θέα προς τη Λίμνη είναι υπέροχη, ενώ υπάρχει και η βρυσούλα κοντά στην εκκλησία, όπου το δροσερό νερό που αναβλύζει από τα έγκατα της γης δροσίζει τον περαστικό.

Το Γεφύρι του Μανόλη

Ακολουθώντας την πινακίδα προς Δήμο Απεραντίων, περίπου 15 λεπτά μετά του Κρέντη κατεβαίνουμε στην κοίτη του Αγραφιώτη. Περνώντας τη γέφυρα στο Κρυονέρι μια μικρή ματιά αριστερά μας αποκαλύπτει το βυθισμένο στη λίμνη Γεφύρι του Μανόλη. Για περισσότερα από 400 χρόνια συνέδεε τις δύο όχθες του Αγραφιώτη, μέχρι που η Λίμνη των Κρεμαστών, έφτασε στο προκαθορισμένο της ύψος και το βύθισε. Επειδή το γεφύρι βρίσκεται στις παρυφές της Λίμνης, ανάλογα με το ύψος των βροχοπτώσεων κάθε χρονιάς, πότε εμφανίζεται και εξαφανίζεται. Πρόκειται για ένα θαύμα της λαϊκής αρχιτεκτονικής, που ενσωματώνει τη σοφία αιώνων, και είναι απορίας άξιο το ότι στέκει ακόμη στη θέση του, πότε μέσα στα νερά της λίμνης και πότε έξω από αυτά χωρίς να φέρει εμφανείς ζημιές. Η παράδοση λέει ότι για το χτίσιμό του χρειάστηκαν χιλιάδες ...αυγά, καθώς το ασπράδι τους αποτελούσε το συνδετικό υλικό ανάμεσα στους αρμούς του. Αυτό βέβαια θα είναι υπερβολή, αφού η ευστάθεια των παλιών αυτών γεφυριών οφείλεται κατά κύριο λόγο στον τρόπο κατασκευής και "θηλυκώματος" της λιθοδομής τους.

Το γεφύρι πρέπει να κατασκευάστηκε στην περίοδο της ύστερης Τουρκοκρατίας, από κάποιον τεχνίτη της περιοχής τον Μανόλη Χρυσιώτη , ο οποίος στην πορεία της ζωής του εγκαταστάθηκε στη Δάφνη, όπου βρήκε αρκετό χρυσάφι. Η σύζυγος του ονομαζόταν Παρασκευή και καταγόταν από τα Βραγγιανά των Αγράφων. Το ζευγάρι ήταν άκληρο και γι' αυτό ο Μανόλης δημιούργησε ένα "παιδί", το γεφύρι και η γυναίκα του δυο "κόρες" την εκκλησία της Αγ. Παρασκευής στη Χρύσω και την Αγ. Παρασκευή στα Βραγγιανά.

Βελαώρα

Οδηγούμενοι στον ίδιο δρόμο, μετά από κανένα μισάωρο φτάνουμε στη Βελαώρα. Το τοπίο εδώ μεταμορφώνεται δραματικά. Η παντού καταπράσινη Ευρυτανία, στο σημείο αυτό μεταμορφώνεται σε τοπίο σεληνιακό που μόνο αν το δει κανείς το πιστεύει.

Εκατοντάδες στρέμματα καλύπτονται από μικρούς βράχους που εξέχουν από τη γη σαν ένα είδος παράλογης βλάστησης, λες κι ο Θεός τους τοποθέτησε επίτηδες για να δυσκολέψει την ήδη δύσκολη ζωή των κτηνοτρόφων. Το χωριό εντούτοις, είναι από τα ζωντανότερα της περιοχής, με αρκετή κίνηση όλο το χρόνο. Εδώ μπορείτε να φάτε και να επισκεφθείτε το κάστρο, που χρονολογείται σε προϊστορική εποχή.

Στην είσοδο του χωριού υπάρχει ένα μετόχι του μοναστηριού της Τατάρνας, αφιερωμένο στον Προφήτη Ηλία. Δεσπόζει πάνω σ' ένα λοφίσκο, ολόλευκο και περιποιημένο, ενώ οι δυο ηλικιωμένοι ιερουργοί του, σεβάσμιες μορφές, είναι πάντα εκεί με τον καλό τους λόγο, το δροσερό νερό κι ένα λουκούμι. Πραγματική όαση σ' ένα τοπίο βγαλμένο λες από ταινία φαντασίας. Στο χωριό υπάρχει το άγαλμα του ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, ο οποίος καταγόταν από αυτό, παρά το γεγονός ότι γεννήθηκε στη Λευκάδα. Κοντά στη Βελαώρα υπάρχει και το χωριό Σιβίστα όπου τα τελευταία χρόνια οι παλιοί της κάτοικοι επισκευάζουν τα σπίτια και τείνει να εξελιχθεί σε ένα μαγευτικό ησυχαστήριο ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες με την υπέροχη δροσιά.

Το μοναστήρι της Τατάρνας

Αφήνοντας τον ...Μανόλη στην ησυχία του συνεχίζουμε για λίγο ακόμα, μέχρι τη διασταύρωση προς την Ιερά Μονή της Τατάρνας που κτίστηκε περίπου το 1555, αν και η παράδοση αναφέρει πως προϋπήρχε εδώ μονή από το 1200. Η μονή υπήρξε ιδανικό κρησφύγετο και χώρος περίθαλψης των επαναστατών κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας καθώς και τέλειο ορμητήριο για τις πολεμικές επιχειρήσεις του Καραϊσκάκη. Το σημερινό μοναστήρι είναι το τέταρτο κατά σειρά. Το πρώτο σύμφωνα με την παράδοση κτίστηκε τον 11° αι. και καταστράφηκε από άγνωστη αιτία περίπου 300 χρόνια αργότερα. Το δεύτερο κτίστηκε το 1555 για να καεί από τον Κουρτ Πασά της Σκόντρας το 1823 επειδή φιλοξενούσε κατά καιρούς μεγάλους διδασκάλους του Γένους και πολλούς αγωνιστές της Επανάστασης.

Το τρίτο μοναστήρι ξεκίνησε να κτίζεται το 1841 και καταστράφηκε το 1963 από κατολίσθηση. Το σημερινό μοναστήρι απέχει περίπου 70 χλμ. από το Καρπενήσι και κτίστηκε λίγο μακρύτερα από τη θέση του παλιού. Οι πιστοί συρρέουν κατά εκατοντάδες για να προσκυνήσουν την θαυμάσια ψηφιδωτή εικόνα "Ο Βασιλεύς της Δόξης" που χρονολογείται στα 1350. Σημαντικές είναι επίσης οι βυζαντινές εικόνες της μονής και τα εκκλησιαστικά αντικείμενα και σκεύη, όπως κεντητά άμφια, οστεοθήκες, σταυροί, σπάνια έντυπα από την περίοδο 1544 - 1578 που έχουν τυπωθεί σε πόλεις της Ευρώπης και άλλα εκθέματα που θα θαυμάσετε στο μικρό εκκλησιαστικό μουσείο του μοναστηριού. Το μοναστήρι γιορτάζει στις 9 Νοεμβρίου.

Παλιότερα η Ευρυτανία συνδεόταν με το "Βάλτο" χάρη σ' ένα γεφύρι που άφησε εποχή: τη γέφυρα της Τατάρνας όπου στις 22 Μαρτίου του 1821 έγινε η πρώτη μάχη της Ρούμελης όπου ο Οδυσσέας Ανδρούτσος με τα παλικάρια του και ο ηγούμενος του μοναστηριού Κυπριανός με τους καλογήρους, όρθωσαν το ανάστημα τους στους Τουρκαλβανούς του Χασάν Μπέη Γκέκα. Η γέφυρα ήταν ένα θαύμα της εποχής της Τουρκοκρατίας, που βρισκόταν κοντά στην περίφημη και πλουσιότατη σε νερό πηγή της Μαρδάχας. Η πηγή αυτή εξακολουθεί να αναβλύζει τα νερά της δίνοντας ίση ποσότητα νερού με το ποτάμι του Αχελώου. Η γέφυρα με τη μία καμάρα ήταν στηριγμένη σε δυο κατακόρυφους βράχους. Τώρα το γεφύρι αυτό μαζί με την πηγή, βρίσκεται βυθισμένο μέσα στα νερά της λίμνης. Ακριβώς πάνω από τη θέση του παλιού γεφυριού κτίστηκε σύγχρονη γέφυρα από σκυρόδεμα, που το 1966 πήρε τρία διεθνή βραβεία ως παγκόσμιο επίτευγμα. Το συνολικό μήκος της γέφυρας αυτής είναι περίπου 500 μ. Το πρώτο άνοιγμα της έχει μήκος 97 μ., το δεύτερο 196 μ. και το τρίτο 150,5 μ. Πρόκειται για ένα έργο που τιμά την επιστήμη της μηχανικής στη χώρα μας.

Ανηφορίζοντας, δεξιά πριν τη γέφυρα, βρίσκουμε την πολύπαθη "τρύπα" που περιφραγμένη σήμερα για λόγους ασφαλείας είναι σημείο μνήμης και περισυλλογής καθώς στα αιματοβαμμένα χρόνια του εμφυλίου δεκάδες πολίτες βρήκαν τραγικό θάνατο στο απύθμενο βάθος της, θύματα μιας εποχής ταραγμένης και σκληρής, από αδερφικά χέρια. Αν κατέβετε να προσκυνήσετε, χρειάζεται αυξημένη προσοχή, ιδιαίτερα αν έχετε μαζί σας μικρά παιδιά. Εκεί κοντά υπάρχει ένα γραφικότατο ξωκλήσι με υπέροχη θέα προς τη λίμνη.

Το φαράγγι του Μπουζονίκου

Φεύγοντας από τη Βελαώρα προς τα Βόρεια, φτάνουμε στον Γρανιτσιώτη. Εδώ το ποτάμι, στη χιλιόχρονη πορεία του έχει κατασκάψει τους βράχους σχηματίζοντας ένα εντυπωσιακότατο φαράγγι, στο οποίο μόλις πρόσφατα έχουν γίνει και κάποιες εγκαταστάσεις για τους περιηγητές, με σκοπό την ανάδειξη του φυσικού του κάλλους. Περπάτημα 5-10 λεπτών, μέσω ενός καλοσυντηρημένου μονοπατιού οδηγεί στο ποτάμι που με την ορμή του και τη δροσιά του δημιουργεί το καλοκαίρι, έναν επίγειο παράδεισο. Μια βουτιά στα δροσερά νερά, είναι ότι πρέπει ως αντίδοτο στην κάψα της ηλιοψημένης πέτρας.

Προορισμός μας είναι τώρα η Γρανίτσα. Για να πάμε όμως εκεί έχουμε δύο επιλογές: Αν θέλουμε να μακρύνουμε το δρόμο και να δούμε περισσότερες ομορφιές, κάνουμε αριστερά, προς Τοπόλιανα, διαφορετικά, στρίβουμε δεξιά για Ποταμιά και μετά Γρανίτσα.

Η πρώτη επιλογή αν και πιο μακρινή είναι και η ενδεδειγμένη: Θα μας φέρει στο γεφύρι της Τέμπλας, μια αρκετά παλιά κατασκευή, που όμως χρησιμοποιείται και σήμερα για τη διάβαση του Αχελώου. Το γεφύρι κτίστηκε το 1904 από Τζουμερκιώτες μαστόρους και έχει υποστεί σημαντικές ζημιές απόν νάρκες κατά τον εμφύλιο πόλεμο. Πιθανολογείται πως πήρε το άνομα του γιατί πριν κτιστεί η γέφυρα αυτή, για να επικοινωνούν οι Ευρυτάνες με τους γείτονες τους της Αιτωλοακαρνανίας έβαζαν στο πέρασμα μια "τέμπλα", δηλαδή έναν κορμό από έλατο. Το γεφύρι αποτελεί και το ακραίο βορειοδυτικό σύνορο του νομού, καθώς μέσω αυτού περνάμε στην Αιτωλοακαρνανία για να συνεχίσουμε εύκολα προς Άρτα.

Εμείς όμως γυρνάμε τώρα ανατολικά, για να κάνουμε τον κύκλο προς Γρανίτσα. Επόμενο χωριό, το Ραπτόπουλο, κτισμένο σε μια απάνεμη τοποθεσία στους βορειοδυτικούς πρόποδες της κατάφυτης Τσούκας και του Κρι. Στην εκκλησία του υπάρχουν ενδιαφέρουσες παλιές εικόνες. Όποιος ανέβει στην κορυφή της Τσούκας, που δεσπόζει στην περιοχή, θα απολαύσει μια πανοραματική θέα του Αχελώου, των βουνών του Βάλτου και των Αγράφων.

Πρασιά

Από το Ραπτόπουλο έχουμε την δυνατότητα πριν κατηφορίσουμε προς νότο, για να ολοκληρώσουμε τον κύκλο, να κατευθυνθούμε προς την Πρασιά, ένα χωριό με ιδιαίτερη φυσική ομορφιά. Έλατα, βελανιδιές, καστανιές, πεύκα και κέδροι δημιουργούν ένα μωσαϊκό πράσινου.

Στον κεντρικό συνοικισμό δεσπόζει το υπεραιωνόβιο κυπαρίσσι ύψους 35μ. με περίμετρο 7μ., προστατευμένο μνημείο της φύσης. Χαρακτηρίζεται ιστορικής και θρησκευτικής σημασίας για την Ελλάδα, αφού τα κλαδιά του υπήρξαν καταφύγιο των κλεφτών και αρματολών, ο δε πατέρας Κοσμάς Αιτωλός προφήτεψε για το κυπαρίσσι ότι "αν ξεραθεί από την κορυφή του, η Ελλάδα θα ελευθερωθεί, αν ξεραθεί από την ρίζα του, η Ελλάδα δεν θα ελευθερωθεί".

Ακόμη και σήμερα ξεχωρίζει η ξεραμένη κορυφή του. Στο χωριό υπάρχει η εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα που κτίστηκε το 1938 και είναι μονόκογχη, χωρίς τρούλο σε σχέδιο βασιλικής, θα συναντήσουμε επίσης το παλιό εκκλησάκι του Αγ. Νικολάου και τη Γέννηση του Χριστού, με αξιόλογες τοιχογραφίες και εικόνες του 17ου αι. αλλά και αρκετά ερειπωμένα ξωκλήσια. Βορειανατολικά της Πρασιάς σε ένα μικρό ύψωμα υπάρχει ένα αρχαίο, ανεξερεύνητο, κάστρο. Λέγεται ότι οι κάτοικοι έχουν βρει εδώ αρχαία αντικείμενα όπως φίδια, πουλιά, ένα μικρό άγαλμα της Αφροδίτης και άλλα.

Επιστρέφοντας από την Πρασιά, ξαναπερνούμε από το Ραπτόπουλο, περνάμε από το Λιθοχώρι, και φτάνουμε τελικά στη Γρανίτσα.

Γρανίτσα

Η Γρανίτσα είναι η πατρίδα του νεομάρτυρα Μιχαήλ και του Στέφανου Γρανίτσα. Στο χωριό αξίζει να επισκεφθούμε την παλιά εκκλησία του Αγ. Παντελεήμονα που κτίστηκε το 1730. Στις αρχές του 1800 η εκκλησία πυρπολήθηκε από το Σκόντρα Πασά και σφάχτηκαν οι ιερείς που ήταν μέσα. Ξανακτίστηκε το 1815 και καταστράφηκε από τους σεισμούς του 1966 και στη θέση του παλιού ναού κτίστηκε πρόσφατα καινούριος ναός. Στη Γρανίτσα θα κάνουμε ακόμη μια στάση στο Λαογραφικό Μουσείο όπου θα θαυμάσουμε τα αντικείμενα λαϊκής τέχνης, τη βιβλιοθήκη του Παπαντωνίου και του Στέφανου Γρανίτσα καθώς και τις προσωπογραφίες του στρατηγού Κωνσταντίνου και Στέφανου Γρανίτσα. Το χωριό είναι ένα από τα πιο γραφικά της Ευρυτανίας με το μοναδικό φυσικό τοπίο που το κάνει αξιοζήλευτο σε όλο νομό. Απέναντι μπορείτε να δείτε μια πανέμορφη χαράδρα με πλούσια πλατάνια και τρεχούμενο νερό. Στην κορυφή της Γρανίτσας θα δούμε το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία, στη θέση που παλιά υπήρχε μεγάλο μοναστήρι. Υπήρχαν εκεί επίσης πολλά κεραμοποιεία που βρέθηκαν στα μέσα του περασμένου αιώνα όταν ο εκσκαφέας έπεσε μέσα στις στοές. Άλλο μοναστήρι υπήρχε πριν από περίπου 500 χρόνια στην περιοχή του Αγ. Βλάσιου στο συνοικισμό Άνω Ποταμιά. Εδώ σήμερα θα δούμε πολλούς πλακοσκεπείς τάφους.

Στη Γρανίτσα θα βρείτε κάθε ευκαιρία για ανασύνταξη και ξεκούραση. Εδώ είναι το τέρμα της διαδρομής που προτείνουμε, αλλά ταυτόχρονα η αφετηρία για ένα πλήθος διαδρομών που έτσι κι αλλιώς δεν γίνεται να χωρέσουν σ' οποιονδήποτε τουριστικό οδηγό. Όσο μονότονο κι αν ακούγεται, μόνο η φυσική παρουσία κάποιου στα μέρη αυτά μπορεί να του δώσει την πραγματική αίσθηση. Όλα τα άλλα είναι απλώς περιγραφές...

12lyk-athin.att.sch.gr/b.html -